Pieśń kultowa to pieśń związana z obrzędami.
Najdawniejszą formą poezji był śpiew. Z kolei najdawniejszą formą pieśni religijnej - hymn.
Pindor (V w p.n.e.) - pochodził ze starożytnej Grecji. Był jednym z najwybitniejszych twórców tego gatunku, który później został przejęty przez chrześcijaństwo.
Hymn religijny (kościelny) - jego twórcą był św. Ambroży (IV w n.e.) - wtedy narodziła się poezja chrześcijańka.
Poezja ambrozjańska - określenie poezji pochodzące od imienia Ambrożego.
Hymn to podniosła pieśń pochwalna.
W Polsce (X - XV wiek):
O poezja religijna pojawia się w XIII wieku (czas "Bogurodzicy"),
O poezja religijna stanowi prawie połowę tekstów znajdujących się w "Chrestomatii... ",
O cały dorobek (ok. 100 zachowanych pieśni) można podzielić na takie formy poetyckie:
•tropy,
‘sekwencje,
•hymny procesyjne,
•pieśni godzinkowe,
•wierszowane historie apokryficzno-biblijne,
•legendy wierszowane,
*kolędy,
•pieśni katechizmowe,
•wierszowane modlitwy,
•inne formy poetyckie.
W tym podziale formy poetyckie to formy poezji średniowiecznej o treściach religijnych powstałe między XIII a XVII wiekiem.
TROP - (z greckiego thropos = trop, ślad poetycki) - drobiazg poetycki, retoryczny ozdobnik, czasem jednozdaniowy lub wielozdaniowy (nigdy nieobfite - do 6 zdań). Najdłuższy trop średniowieczny ma 24 zdania i stanowi wyjątek. Pierwszym polskim tropem jest "Bogurodzica", ponieważ jest ona wpisana pomiędzy Kyrie Elejson.
1. Najstarszy trop wielkanocny to "Chrystus z martwych wstał", który jest ropem rezurenkycjnym, śpiewanym w czasie procesji. Ma 4 wersy. Pojawia się w nim oczywiście motyw zmartwychwstania:
"Krystus zmartwychwstał je Ludu przykład dał je Eż nam z martwych wstaci Z Bogiem krolewaci Kyrie Eleison".
Pochodzi z 1365 roku. Zapisany został w księdze liturgicznej "Graduał płocki" przez Świętosława z Wilkowa. Jest to najstarszy zachowany do dzisiaj zapis polskiego tekstu poetyckiego.
2. "Przez Twe święte z martwych wstanie" - rękopis tekstu zaginął. Jest on też związany z terenem płockim, bo prawdopodobnie tam były odprawiane pierwsze modły rezurekcyjne.