2
Wirost gospodarczy - jest wyrazem zwiększania się realnej wartości produkcji w gospodarce, jest procesem rozszerzania zdolności produkcyjnych z okresu na okres.
Czynniki wytwórcze wpływają na wzrost gospodarczy:
•Praca (L) - to osoby zatrudnione, liczba ich zależy od czynników demograficznych i od technologii produkcji •Kapitał (K) - to ilość zużywanego kapitału, który wpływa na wielkość produkcji. Zasoby kapitału zwiększają się tak długo jak długo inwestycje brutto są większe niż spadek wartości kapitału •Postęp techniczny (P) - wpływa na wzrost produktywności kapitału i pracy. Odgrywa coraz większą rolę dynamizowania wzrostu gospodarczego.
•Zasoby naturalne (R)
Makroekonomiczna funkcja produkcji produkcja y = Pf (L, K, R)
Funkcja produkcji uwzględnia zależność L i K bez względu na wielkość ich zasobów.
Postęp techniczny decyduje o wyborze metod produkcji.
Celem wszystkich rządów jest stabilny i wysoki wzrost gospodarczy.
Funkcja ta służy Solowowi do opisu wzrostu gospodarczego:
Q = F(L,K, T)
Opisuje ona związek ilości zużywanych: pracy L, kapitału K i stanu technologii T, z wielkością produkcji Q. Przyjmiemy dalej, że dostępna ilość ziemi w gospodarce jest stała.
Produkt krajowy brutto obrazuje końcowy rezultat działalności wszystkich podmiotów gospodarki narodowej. PKB jest sumą wartości dodanej brutto wszystkich działów i gałęzi gospodarki narodowej. Wartość dodana brutto poszczególnych działów i gałęzi gospodarki uzyskuje się poprzez odjęcie od wartości globalnej zużycia pośredniego.
Zużycie pośrednie obejmuje koszty zużycia materiałów pochodzenia krajowego i z importu. W tym są koszty paliw, energii elektrycznej, usług obcych, reklamy itp.
Średnia PKB na 1 mieszkańca w Polsce w latach 2001-2005(ceny bieżące w zł): 20560; mazowieckie - 31351, świętokrzyskie - 16093, wielkopolskie - 21448.
PKB na 1 mieszkańca w krajach UE w 2004: Luksemburg - 58,9; Polska - 12; Łotwa - 11 PKB to miara wzrostu gospodarczego
Wśród czynników wytwórczych największe znaczenie ma kapitał ludzki
Tempo wzrostu gospodarczego określane jest jako relacja wyrażająca różnicę wielkości PKB osiągniętego w danym roku i roku poprzednim, która to różnica odniesiona zostaje do wielkości PKB w roku poprzednim.
PKB, - PKB0 PKB0
Tempo wzrostu wyrażone w % nazwane jest stopą wzrostu gospodarczego
Ceny rosną jak gospodarka znajduje się w fazie wzrostu (rozwoju), a spadają jak jest w fazie kryzysu (spadku).
Do 2,5% tempo wzrostu jest niezauważalne, dopiero od 5% w górę. Polska miała 6,9%
Wzrost gospodarczy w Chinach od 25 lat wynosi średnio rocznie 8,8%. Polska w latach 1991 - 93 - wskaźnik spadł do -11%, później wynosił -7%. Kraje afrykańskie w ogóle nie odnotowują tempa wzrostu gospodarczego. Granice wzrostu gospodarczego
Maltus sformułował prawo ludnościowe - tempo wzrostu liczby ludności jest szybsze od przyrostu tempa środków utrzymania (Maltus uważa, że jest za mało ziemi).
Konw ergencja - zbieżność, tendencja do wyrównywania się poziomu rozwoju. Do konwergencji muszą zaistnieć warunki polityczno - gospodarcze, ludzie muszą otworzyć się na innowacje - zmiany świadomości społeczeństwa.