11693

stanowiska nieuczestnictwa. Jest to bardzo charakterystyczne dla wielu państw. Obywatele są w nich leniwi - leniwość jako kompleks obywatelski.

Dwie płaszczyzny demokracji:

1)    Praktyczna, która koncepcja demokracji lepiej rozwiąże pewne problemy, która z koncepcji lepiej zrealizuje pewne fakty, która będzie bardziej efektywna ?

2)    Normatywna, która z koncepcji demokracji lepiej realizuje ideały demokracji - wolność - równość-sprawiedliwość. Która z nich daje lepsze lepsze gwarancje podmiotowości ludzi. W przypadku tym koncepcje elitystyczne mają zdecydowaną przewagę.

Państwo liberalne w zamian za wybór elit rządzących oraz przyznanie praw oczekuje płacenia podatków. Elity mają posłuch ponieważ nie zachęcają do krytyki. Dzisiejsze społeczeństwa są społeczeństwami konsumpcyjnymi. W związku z tym pojawiło się nowe stanowisko, jako część koncepcji elitystycznej - należy zadbać o element socjalny - państwo opiekuńcze. Państwo takie oczekuje większego podatku. Poprzez zapłatę większej ceny zwiększa się efektywność.

Państwa z rozwiniętą demokracją partycypującą zachęcają obywateli do aktywizowania się, poprzez to obywatel bierze pewną część odpowiedzialności za dalsze, powyborcze losy - obywatel usprawiedliwia władzę swoim głosem. Społeczeństwo obywatelskie afiywizuje się z momentach kryzysowych. Syndrom związany z protestem obywatelskim. Europa - rok 1968, Polska -powstanie Solidarności jako protesty przeciwko komunizmowi.

Solidarność nie kierowała się jedną określoną ideologią, nie był to protest, ale próba budowania nowego, alternatywnego rozwiązania. Drugi charakterystyczny element w Solidarności to odwołanie się do więzi społecznej, do solidaryzmu społecznego. Poprzez to państwa zachodnie zauważyły, że obywatele mogą być solidarni, że obywatel może ponosić odpowiedzialność za trendy polityczne. W momencie gdy zabrakło wroga Solidarność się rozpadła.

Wykład 2

Współcześnie coraz bardziej powszechnie zauważalny jest kryzys demokracji, obywatele z dystansem podchodzą do instytucji obywatelskich. Sama zaś aktywność obywatelska oddziaływuje w sposób realny na odpowiednią sytuację polityczną lub społeczną.

1)    Czy obywatel ma realny wpływ na politykę ?

2)    Skąd wzięła się idea społeczeństwa obywatelskiego ? Obecnie sfera polityki jest w znaczącym stopniu oddzielona od ludności, obywateli. W demokracji ateńskiej lud był angażowany w politykę.