11815

gruzińskie, oznaczające laika klasztornego, kandydata na zakonnika, który nie ma jeszcze święceń). Poemat ten jest nietypowy, nie ma w nim intrygi miłosnej. Akcja rozgrywa się na Kaukazie. Historia głównego bohatera jest opowiedziana przez niego samego. Formą podawczą jest monolog mycyriego, zaprezentowany w charakterze spowiedzi. Poemat ma charakter refleksyjny zwłaszcza w zakresie ambiwalencji przyrody. Skrytykował też Lermontow russoizm (pogląd zakładający że natura i przyroda są naturalnym środowiskiem człowieka i jego sprzymierzeńcem), ponieważ to właśnie przyroda zniszczyła życie głównego bohatera.

Nie obce były też Lermontowowi poematy ironiczne. W 1838 roku napisał poemat pt. “Tambowskaja koznaczejsza”. Opowiada on historię hazardzisty, który jest gotów postawić wszystko w grze, nawet własną żonę. Wszystko także przegrywa. Posłużył się Lermontow "oniegińską zwrotką” Puszkina (jedyny przypadek w literaturze rosyjskiej poza “Eugeniuszem Onieginem").

Kolejny poemat Lermontowa to "Saszka” (niedokończony¹.). Poemat ten miał być programowo antyroma lityczny.

W 1841 roku Lermontow napisał ostatni poemat ironiczny pt. “Bajka dla dzieci” [CKa3Ka piih fleTeS]. Utwór ten jest antydemoniczny, stanowi próbę rozprawienia się z demonem, który prześladował Lermonotwa przez całe życie.

Dramaty Lermontowa.

Dramat romantyczny do czasów Lermontowa był bardzo słabo reprezentowany. Zaliczyć tutaj można tylko dwa utwory Puszkina - tragedię “Borys Godunow” i “Maleńkie tragedie”.

Lermontow mimo swojego młodego wieku napisał kilka dużych i bardzo znaczących utworów dramatycznych. Wszystkie one powstały w młodzieńczym okresie twórczości (do 1836 roku). Dwa spośród nich- tragedia “Hiszpanie”(1830) oraz “Maskarada” - należą do zabytków literatury światowej. Akcja “Hiszpanów” rozwija się w Hiszpanii w czasach inkwizycji, z której rąk ginie główny bohater, Fernando. Znakomicie uchwycił Lermontow atmosferę Hiszpanii tamtych czasów, cłiociaż nigdy w samej Hiszpanii nie był. W tym samym roku, po ukończeniu “Hiszpanów” Lermontow skierował się ku prezentacji aktualnych problemów. Napisał wówczas tragedię pt. “Ludzie i namiętności”. W utworze tym widoczne są wątki autobiograficzne - konflikty w obrębie rodziny. Akcja umiejscowiona jest w Rosji, w środowisku mieszczańsko - ziemiańskim. W 1831 roku Lermontow pisze kolejny dramat, w którym kontynuuje współczesną problematykę. Utwór ten nosi tytuł “Dziwny człowiek”. Na przełomie 1835 i 1836 roku Lermontow powstał dramat “Maskarada”, w którym Lermontow podejmował próbę realizacji koncepcji demonicznej. W pierwotnej wersji tragedia ta miała tylko 3 akty i kończyła się na otruciu przez Arbienina swojej żony (podejrzewał ją o zdradę). Potem jednak z powodów cenzuralnych Lermontow dopisał 4 akt, w którym w sposób symboliczny starał się ukarać Arbienina (bohater dowiadywał się, że jego podejrzenia były całkowicie niesłuszne). Jednak ta wersja również nie została zaakceptowana przez cenzurę, w związku z tym Lermontow dokonał kolejnej korekty, jednak i tą odrzucono, więc zrezygnował.