11891

Czym się różni ograniczona zdolność do czynności prawnych od całkowitej? Przy ograniczonej można więcej, np. małoletni może rozporządzać swoim zarobkiem, jeśli pracuje, może rozporządzać rzeczami, które zostały oddane do jego dyspozycji.

OSOBY PRAWNE

Jest to stara instytucja, pojawiła się już w prawie rzymskim.

Osoby prawne trudno zdefiniować, ponieważ katalog osób prawnych jest bardzo szeroki (należą do niego spółki akcyjne, banki, fundacje, kościoły, partie, związki zawodowe, państwowe uczelnie wyższe, samorządowe korporacje). Znalezienie dla nich wspólnego mianownika jest szalenie trudne.

Ustawa definiuje, że jest to skarb państwa, jednostka organizacyjna, której przepisy szczególne przyznają osobowość prawną.

W każdym przypadku należy ustalać, czy dany podmiot na pewno należy do osób prawnych. Do katalogu zawsze można coś jeszcze dodać I to czyni prawo bardziej elastycznym.

Podstawowe typy osób prawnych:

1.    Korporacje.

Korporacje powstają w wyniku zorganizowania się pewnych grup osób fizycznych zmierzających do osiągnięcia określonego wspólnego celu. Jej centralną ideą Jest wspólny cel. Klasycznym przykładem jest stowarzyszenie.

2.    Zakłady.

Zakład jest osobą prawną, której powstanie, cel, rodzaj i sposób działania określa założyciel w statucie. Mamy pewnego jednego założyciela. To, co jest niezbędnym elementem w wypadku zakładu to wyodrębniony majątek (np. Fundacja Nobla - Nobel przeznaczył majątek na nagrodę wydawaną po dziś dzień).

Korporacja to zbiorowość osób fizycznych, natomiast zakład służy zaspokajaniu pewnych potrzeb tzw. destynatariuszy (np. w przypadku biblioteki - czytelnicy biblioteki). W korporacjach można określić liczbę osób, nawet imiennie. Natomiast do czytelni można wejść na okazanie dowodu i wypożyczyć książkę, nie ma stałego składu. W korporacji substratem są ludzie, natomiast w zakładzie Jest nim majątek. W korporacji cel, który ma być realizowany, jest organizowany przez jej organy, decyzje są podejmowane wspólnie, demokratycznie. W zakładzie cel i sposób działania zależy od właściciela, on decyduje, na co idą jego pieniądze.

Powstanie osoby prawnej - cztery tryby:

1.    Tryb normatywny (erekcyjny).

Osobę prawną powołuje określony organ państwa np. Polska Akademia Nauk powstała mocą ustawy.

2.    Tryb koncesyjny.