4 Zaburzenia psychiczne związane z konfliktami intrapsychicznymi na różnych poziomach świadomości, z którymi nasze ego nie może sobie poradzić
- kiedy odczuwamy lęk (nie mogąc zaspokoić pragnień ID, zwłaszcza tych seksualnych) lub winę (nie mogąc sprostać standardom SUPEREGO), do głosu dochodzą różne mechanizmy obronne
- jeżeli mechanizmy obronne zawodzą lub gdy korzystamy z nich zbyt często, powstają zachowania neurotyczne
- teoria relacji z obiektem: nie seksualność, a jakość wczesnych relacji interpersonalnych jako źródło zaburzeń rozwoju, a w konsekwencji zaburzeń psychicznych
Modele systemowe:
Rolę pacjenta wyznacza dziecku system relacji między członkami rodziny
- symptomy przejawiane przez dziecko są efektem dysfunkcjonalności systemu rodzinnego
- problem dziecka jest wynikiem jego zagubienia się we wzorcach interakcji rodzinnych
- a zatem problem dziecka rozwiązywany jest w kontekście zmiany w systemie rodzinnym Model podatność - stres:
Istnieje interakcja pomiędzy predyspozycjami biologicznymi i specyficznymi sposobami reagowania jednostki a stresującymi wpływami środowiska
- aktualny stres środowiskowy (np. szkoła, zbyt dużo zajęć, konflikt z kolegami, choroba, przemoc, straty...) może generować rozwój nieprawidłowych zachowań
- predyspozycje i stres środowiskowy są zawsze względem siebie komplementarne
ZMIANA PODEJŚCIA W WYJAŚNIANIU ZABURZEŃ PSYCHICZNYCH
- omówione modele psychopatologii miały być MODELAMI UNIWERSALNYMI: starały się wyjaśnić wszystkie zjawiska psychiczne i ich implikacje (stąd różne głosy krytyczne)
-1. Obecnie powstające modele są coraz częściej modelami wąskimi, ukierunkowanymi na wyjaśnienie pojedynczych zaburzeń
- 2. Współczesne modele są coraz częściej modelami integrującymi różne podejścia (zarówno konceptualne, jak i terapeutyczne)
KLASYFIKACJA ZABURZEŃ PSYCHICZNYCH
- porządkowanie zaburzeń zdrowia psychicznego odbywa się na podstawie patogenezy zaburzeń, podobieństwa ich cech klinicznych lub łączenia obu tych kryteriów
- cechy kliniczne, to: symptomy zaburzenia, ich dynamika, okres życia, w którym się ono pojawia, podatność na terapię
- próby wyjaśniania patogenezy zaburzeń budzą kontrowersje: żadna nie wyjaśnia jej ostatecznie i jednoznacznie
- rozwój w poznaniu sprawia, że każdy kolejny podział ulega z czasem dezaktualizacji (np. XIX-wieczna czteroczynnikowa koncepcja patogenezy i oparta na niej klasyfikacja zaburzeń - zaburzenia endogenne, egzogenne, psychogenne i socjogenne - przedstawiają już tylko wartość historyczną)
KLASYFIKACJE OBECNIE OBOWIĄZUJĄCE
ICD-10 (Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych WHO)