Kryterium przedmiotowe - art. 2 e dekretu stanowi, że nieruchomości ziemskie stanowiące własność lub współwłasność osób fizycznych lub osób prawnych, jeżeli łączny rozmiar nieruchomości przekracza lOOli powierzchni ogólnej bądź 50 h użytków rolnych, a na terenach dawnych województw mazowieckiego, pomorskiego, śląskiego jeżeli łączny rozmiar wynosił powyżej lOOh ogólnej bez względu na wielkość uzysków rolnych . Decydował wyłącznie obszar nieruchomości.
Przejecie następowało w formie postanowienia adm. Niezwłocznie (EX LEGE) w dniu wejścia w życie dekretu, bez odszkodowań, w stanie wolnym od obciążeń, przejęcie następowało na rzecz państwa a majątek gromadzony był w ramach wydzielonego Państwowego Funduszu Ziemi (PZF). W całości nie tylko ziemie- księgi.
Uprawnienie- właścicielowi dostarczone było przez właściwe org. adm. Stopnia wojewódzkiego. Orzeczenie stwierdzające, że dana nieruchomość, majątek ziemski podpada pod przepis dekretu - o reformie rolnej i jest przejęta. To orzeczenie niesie charakter deklaratywny - przysługiwało prawo do odwołania w ciągu 7 dni, bezpośrednio do Ministerstw Rolnictwa i Reformy Rolnej. Jeżeli były specjalne przesłanki (do doręczenia) decyzja - ministra była ostateczna
Majątek przejmowany był przez komisie folwarczna, gospodarze musieli w ciągu 3 dni opuścić folwarki i wyjechać poza granice powiatu w którym były położone.
Co można było zabrać:
- przedmioty do osobistego użytkowania(ubranie, obuwie, pościel) nie posiadające wartości rzeczowej.
- zapasy artykuły ze spiżarni ( wina- nie)
- zwierzęta i ptaki pokojowe (pies, papuga)
Dekret przewidywał dla:
Sąd Najwyższy - wydał uchwałę (7 sędziów) 1951 X 13 zgodę nieingerencji sądów. Teza orzeczenia: sprawą cywilną nie może być żadna sprawa rozpatrywana w sądzie powszechnym jako sprawa cywilna
.......... Mogłaby pokrzyżować decyzje władzy adm. o przejęciu nieruchomości na
rzecz RR.
II ETAP ROZDYSPONOWANIE
- uzupełniano gospodarstwa
Nadanie ziemi (tryb) jednostopniowy stosowanie do zatwierdzonego podziału. Z zapasów ziemi wydzielano gosopd. Wprowadzane w posiadanie i wydawano akt nadania ziemi (decyzję adm. O charakterze konstytutywnym) przenosiła prawo własności. Gospodarstwo utworzone w trybie RR do 1957r. zostały wyłączone z obrotu tu nie mogły być w całości ani w części dzielone, sprzedawane, wydzierżawiane. Nabycie miało cliarakter pierwotny (od państwa)ale było odpłatne. Wartość nieruchomości podlegała oszacowaniu wg przelicznika zbożowego (urodzaju z ha) 15 h żyta- kwintal. Cena rozkładana na raty na 10 lub 20. Jeden majątek rolny został wyłączony - obiendorek (Sienkiewicza) dworek i 46 ha, z pozostałego została utworzona fundacja dla studentów.
Pozostawiono pewne zapasy ziemi z przeznaczeniem na struktury szkoły rolne, rozwój infrastruktury, gospodarstwa wzorcowe.
2