DSC02510 (3)

5.3. Majątek trwały 1S1

Do pierwszej z nich zalicza się, stanowiące własność lub współwłasność przedsiębiorstwa nabyte, nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przejęcia do użytkowania prawa majątkowe, a w szczególności:

a)    autorskie prawa majątkowe, prawa pokrewne, licencje, koncesje³,

b)    prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych i wzorów użytkowych oraz zdobniczych,

I c) know-how.

Przewidywany okres użytkowania wymienionych wartości niematerialnych i prawnych jest dłuższy niż rok, przy czym przeznaczone są one do używania na potrzeby danej jednostki [DzU 2000 nr 113],

W sytuacji, gdy wartości niematerialne i prawne nabyte są w celu osiągania korzyści ekonomicznych, wynikających z przyrostu ich wartości, uzyskania z nich przychodów lub innych pożytków, traktuje się je jako inwestycje (por. [DzU 2000 nr 113]).

^ Podstawą wyceny praw majątkowych wymienionych wartości niematerialnych i prawnych jest rzeczywista cena ich nabycia.

. Drugą grupę wartości niematerialnych i prawnych stanowią koszty rozliczane w czasie (por. [DzU 1999 nr 112]). Są nimi:

I koszty prac rozwojowych, do których zalicza się koszty badań (lub wiedzę uzyskaną w inny sposób), których wynik może być zastosowany do produkcji . nowych (lub ulepszonych) wyrobów lub technologii, przy czym koszty te , zostaną pokryte według przewidywań przychodami ze sprzedaży tych produk-| tów lub zastosowania technologii; ponadto prace rozwojowe muszą być prowa-dzone przez jednostkę na własne potrzeby, a koszty tych prac zostały poniesione przed podjęciem produkcji lub zastosowaniem nowej technologii [DzU 2000 I nr 113 (art. 33, ust. 2)];

•    nabyta wartość firmy, przez którą rozumie się różnicę między ceną nabycia określonej jednostki lub zorganizowanej jej części, a niższą od niej wartością godziwą³ (rynkową) zakupionych aktywów netto⁴ [DzU 2000 nr 113]. JeśK

’ cena nabycia jednostki lub zorganizowanej jej części jest niższa od jej wartości

*    godziwej, wartość zakupionych składników majątkowych ujmuje się w księgach rachunkowych według cen ich nabycia⁵ [Jezierska 2002, s. 32].

■P* Programy komputerowe znajdują się w grupie autorskich praw majątkowych.

E Znowelizowana Ustawa o rachunkowości z 9 listopada 2000 toku wprowadza dla wszystkich aktywów przedsiębiorstwa pojęcie wartości godziwej. Za wartość godziwą ustawa przyjmuje kwotę, za jaką dany składnik aktywów mógłby zostać wymieniony, a zobowiązanie uregulowane na warunkach transakcji spomiędzy zainteresowanymi i dobrze poinformowanymi, niepowiązanymi z sobą stronami. Wartością godziwą aktywów, dla których istnieje aktywny rynek, jest ich cena rynkowa.

Aktywa netto — aktywa — zobowiązania [Jezierska 2002, s. 32],

H Pozostałą przy zakupie ujemną wartość firmy zalicza się do przychodów przyszłych okresów [Golat, Kudlicka. Nisengolc 2000, s. 98].