-Ważnym kierunkiem poszukiwania nowych antybiotyków jest poprawa ich właściwości farmakologicznych, takich jak aktywność, wchłanialność, stabilność, czas działania
Cele modyfikacji struktury antybiotyku naturalnego:
- zwiększenie aktywności (cefalosporyny pólsyntetyczne)
- poszerzenie zakresu działania (piperacykliny)
- możliwość podania doustnego (ampicyliny)
- poprawa wchłanialności i dystrybucji(azytromycyny)
- przedłużenie czasu działania (dirytromycyny)
- zwiększenie stabilności chemicznej (penicyliny V)
- zmniejszenie toksycznosci(pepleomycyny)
- poprawienie smaku(estry erytromycyny)
Zakres i skuteczność działania antybiotyków:
1/ Antybiotyki przeciwbakteryjne o szerokim spektrum działania:
Cyklosporyny, aminoglikozydy, makrolidy niepolienowe, tetracykliny, ryfamycyny.
2/ Antybiotyki przeciwbakteryjne działające na bakterie gramdodatnie:
Penicyliny(duża część), cykloseryna, bacytracyna, wankomycyna.
3/ Antybiotyki przeciwbakteryjne działające na bakterie gramujemne:
Kolistyna, polimyksyna B, niektóre cefalosporyny.
4/ Antybiotyki przeciwgrzybowe: gryzeofulwina, makrolidy polienowe - nystatyna, amfoterycyna B, fumagilina.
5/ Antybiotyki przeciwnowotworowe:
aktynomycyna, bleomycyna, daunorubicyna, adriamycyna, mitomycyna.
Aktywność antybiotyków
W pracach badawczych, technologiach, jak i w samej antybiotykoterapii należy określić ilość oraz aktywność antybiotyczną otrzymywanych produktów i stosowanych preparetów leczniczych.
Obecnie w odniesieniu do zdecydowanej większości antybiotyków metody analityczne pozwalają określić ilość antybiotyku w jednostkach masy lub stężenia Podstawowym parametrem określającym aktywność substancji antybiotycznej jest jej minimalne stężenie hamujące (MIC) / mi ni mai inhibitory concentration/
MIC - jest to najmniejsze stężenie antybiotyku, które w określonych warunkach doświadczalnych wywołuje efekt zahamowania wzrostu badanego drobnoustroju w podłożu. Moc antybiotyku - do określania aktywności antybiotyku stosuje się również pojęcie jego mocy, którą określa się w pg czystej substancji antybiotycznej zawartej w 1 mg preparatu lub w jednostkach umownych (j.).
Stosowanie jednostek umownych jest podyktowane chemiczną niejednorodnością preparatów leczniczych i ma duże znaczenie w porównywaniu preparatów o różnej czystości oraz w odniesieniu do preparatów zawierających kompleksy antybiotyczne związków o różnej aktywności.
Mechanizmy działania antybiotyków
1/ Hamowanie syntezy kwasów nukleinowych przez blokowanie matrycy albo polimerazy DNA lub RNA na poziomie:
- replikacji DNA (mitomycyna - matryca, bleomycyna - polimeraza);
- syntezy RNA (aktynomycyna - matryca, ryfamycyny - polimeraza).
2/ Hamowanie syntezy białka jako wynik blokowania:
- funkcji rybosomów (aminoglikozydy)
- wiązania tRNA (makrolidy niepolienowe, chloramfenikol, tetracykliny).
3/ Zaburzenia funkcji Won biologicznych poprzez: