14105

socjologię to związki genetyczne (co wpływa na co) oraz związki koegzystencjalne (jak jakieś elementy społeczne wpływają na inne). W taki sposób możemy definiować socjologię ogólną, która zajmuje się objaśnianiem oraz rozwijaniem podstawowych pojęć takich jak: grupa społeczna, klasa, władza, interakcja, norma społeczna, rola. status społeczny, socjalizacja, struktura, konflikt, zmiana społeczna, itp. Z socjologii ogólnej wynikają ni socjologie szczegółowe \, a więc odrębne subdyscypliny socjologiczne, do których zaliczyć możemy m.in.: makro- i mikrosocjologię. socjologię rodziny, socjologię wsi i miasta, socjologię organizacji zarządzania, socjologię marketingu, socjologię kultuiy, socjologię religii, socjologię wychowania, socjologię medycyny, socjologię polityki, socjologię prawa, socjologię pracy, itd. Dwie najważniejsze funkcje socjologii to:

funkcja poznawcza socjologii (łączy się ona z dążeniem socjologii tak jak każdej innej dyscypliny naukowej do poznawania jakichś praw i zależności, które dałyby się wyróżnić w interesującym ją fragmencie rzeczywistości społecznej)

funkcja praktyczna (polega na tym, że te nowo poznane prawa i zależności mogą być zastosowane do zmiany a nawet ulepszenia otaczającego nas fragmentu życia społecznego) Polskie socjolog Stanisław Ossowski mówił o podwójnych narodzinach socjologu. Pierwsze miały miejsce, gdy August Comte stworzył nazwę tej dyscypliny naukowej - miała ona wówczas charakter wiedzy gabinetowej opartej na potocznym doświadczeniu. Drugie narodziny miały miejsce na przełomie XIX i XX wieku, gdy pojawiły się pierwsze próby badań empirycznych (min. Emil Durkheim, który w oparciu o dane urzędowe analizował przyczyny samobójstw we Francji, korelując min. płeć i wiek samobójcy z prawdopodobieństwem popełnienia samobójstwa). Od tego momentu socjologia oparła się na empiryzmie (doświadczeniu). Obecnie socjologia jest jedną z najdynamiczniej rozwijających się nauk społecznych, zajmując jednocześnie centralne miejsce w rodzinie tychże dyscyplin.

Wykład nr 3 z dnia 4.11.2010 r.

Człowiek - istota społeczna - pojęcie grupy, więzi i zbiorowości oraz kontroli społecznej

Już Arystoteles twierdził, że człowiek jest istotą społeczną. Politikon Zoom to człowiek żyjący we wspólnocie. Ludzie posiadają rozum, a to już wystarczy do tego, aby tworcyć własną historię i kulturę. Twierdzenie, które mówi, że człowiek jest istotą społeczną posiada kilka znaczeń. W znaczeniu pierwszym podkreśla się społeczną , a nie prcyrodnicza naturę człowieka - akcentuje się relacje jednostki oraz społeczności do przyrody i własnej biologicznej natuty. Po dnigie człowiek żyje we wspólnocie, w której występują więzi społeczne Po trzecie człowiek jest podporządkowany społeczeństwu, w dużej mierze od niego zależny, stąd też powinien spełniać oczekiwania kierowane do niego przez społeczeństwa Po czwarte niezwykle ważne ze społecznego punktu widzenia są również wzory zachowań, normy, nakazy, a także ich regulacja i kontrola - zarówno działań jak i zachowali Przyjmuje się w socjologii istnienie dwóch koncepcji mówiących o tym, że człowiek jest istotą społeczną. Pierwsza z nich to koncepcja teologiczna -mówi ona, że człowiek jako twór Boga rodzi się ludzki, jest ona sprzeczna z tym, co mówią zwolennicy drugiej koncepcji socjologicznej w myśl której istota ludzka zyskuje pełnię człowieczeństwa dopiero dzięki ustabilizowanemu życiu społecznemu. Zarówno pierwsza jak i druga koncepcja nie są pozbawione zdatna racji. Historia człowieka na ziemi zna przypadki wychowywania się ludzi poza społeczeństwem (Kaspar Hauser, który nigdy nie widział ludzkiej twarzy: chłopiec heski wychowywany pizez wilki; Klemens z Overdeke przez świnie). Owe przypadki mogą świadczyć o tym, że istoty te nie znały ludzkiej mowy, zwyczajów i zachowań, jedynie cechy anatomiczne odróżiuały je od zwierząt i były czysto ludzkie. Powrót do społeczeństwa najczęściej (ale nie zawsze) kończył się śmiercią.

Wykład nr 4 z dnia 25.11.2010 r.

Jeden z najbardziej znanych polskich socjologów Paweł Rybicki mówił o trzech głównych koncepcjach pojmowania natury ludzkiej. Pierwsza to koncepcja abstrakcjonistyczna, zapoczątkowana prcez Georga Simmla, a kontynuowana przez Leopolda von Wiesse. W myśl tej koncepcji jednostka ludzka jest podmiotem działań i zachowań, natomiast na samo życie