14333

gospodarstwa domowe cenią tak samo jak konsumpcję (efekt substytucji). Czas stanowi dobro rzadkie i ma swoją cenę. Cena wolnego czasu jest określona realną (konsumpcyjną) płacą. Poświęcając zatem dodatkowy czas (godziny) na pracę, gospodarstwo domowe może uzyska dodatkową płacę na wzrost konsumpcji. Gospodarstwo

w

W = -

domowe sprzedaje więc swoje usługi pracy po cenie równej stawce płacy realnej, V, zamiast pracować na własny użytek lub korzystać z czasu wolnego. Wysokość stawki płacy realnej wyznacza waninki (trade off), na jakich konsumenci mogą zastąpić czas wolny konsumpcją.

Wzrost stawki realnej skłania gospodarstwa domowe do zwiększania podaży pracy. Dodatnio nachylona krzywa podaży pracy informuje, że ilość osób chętnych do podjęcia pracy zwiększa się wraz ze wzrostem poziomu płacy realnej. Wielkość podaży zależy także - jak wskazano - od kosztu alternatywnego czasu wolnego. Im wyższa jest płaca realna tym wyższy jest koszt czasu wolnego

Krzywa indywidualnej podaży pracy

SL,

SL₀

si

"C

o

DO

en Wq^:

^j⁰    ^trudnienie (w roboczogodzinach)

Krzywa indywidualnej podaży pracy wskazuje, ile pracy poszczególny pracownik jest skłonny zaoferować pr każdym poziomie płac. W praktyce, krzywa podaży pracy jest. na ogół, rosnąca, co oznacza, że podaż pracy zwięł się w ślad za wzrostem płacy realnej (stawki płac realnych).

Nachylenie krzywej podaży

Krzywa podaży pracy jest stroma jeżeli podaż pracy jest mało wrażliwa na zmianę stawki płac rólnych. Kizywa SL jest płaska jeżeli niewielka zmiana stawki płac realnych wywołuje więcej niż proporcjonalnie przyrost zatrudnienia.

Przesunięcie krzywej podaży

Na zmianę podaży pracy (położenia krzywej SL) wpływają:

•    czynniki demograficzne (przyrost ludności, struktura ludności, migracje. it|

•    współczynnik aktywności zawodowej;

•    wysokość stawki podatków bezpośrednich:

•    pozapłacowe źródła dochodów;

•    regulacje prawne i instytucjonalne;