Zadania, cele przyświecające UP są „fajne” ;)
Chodzi o to, żeby działać głównie w swoim środowisku lokalnym. Inicjatywa podjęta przez omawiany UP „Szkoła działania” dla młodzieży w wieku studenckim zainteresowanej animacją w środowisku lokalnym. Widać, że coś się tam zaczyna dziać.
II. Uniwersytet Ludowy
Rozumiany jako instytucja internatowa. Młodzież przyjeżdżająca na zajęcia mieszkała tam też w trakcie icłi trwania. Instytucja wychowania społeczno-moralnego osób dorosłych Dotyczy to młodzieży wiejskiej. Powstają w małych miejscowościach i kładą nacisk na kształcenie młodzieży wiejskiej. Kolebką tego uniwersytetu jest Dania. Pierwszy został stworzony w XIX wieku przez duńskiego teologa, pedagoga, historyka Michaela Grundviga. Opracował koncepcję teoretyczną UL.
Po sukcesie w Danii zaczęły powstawać i w innych krajach zwłaszcza skandynawskich (Norwegia, Szwecja, Finlandia). Potem i w Niemczech, Austrii - do tej pory dobrze tam funkcjonują. W Polsce pierwszy w 1921 roku w Dalkach koło Gniezna. Tam powstanie tego Uniwersytetu związane jest z postacią księdza Antoniego Ludwiczaka. Działa on do dzisiejszego dnia. Dzisiaj nazywa się Prymasowski Uniwersytet Ludowy (od 1988 r.).
W tym UL w Dalkach młodzież przebywała zawsze na kursach: jesienno-zimowych (październik-kwiecień - dlatego potrzebny był internat) albo letnich (maj-sierpień). W początkowej fazie młodzież męska i żeńska uczyła się oddzielnie. Na zimowe kursy przyjeżdżali faceci, na letnie kobiety. Teraz kształci się tam jednocześnie i mężczyzn, i kobiety. W UL w Dalkach kształciła się też młodzież z Czech i Łużyc.
Oprócz krzewienia wiedzy szkolnej UL stawiały sobie też za zadanie kształcenie świadomych animatorów życia społecznego (zarówno w miastach i na wsiach). Uniwersytety te sięgają po najnowsze technologie, też duży nacisk na nauczanie języków obcych.
UL kładą też duży nacisk na ochronę środowiska naturalnego. Uniw. W Dalkach był pierwszym, który powstał na ziemiach polskich. Ale najbardziej znanym i oryginalnym był ten powstały w Szycach koło Krakowa - założyciel to Ignacy Solarz (do zapamiętania). Wraz z małżonką zachęceni doświadczeniami duńskimi postanowili zrobić to w Polsce. Solarz był działaczem społecznym, pedagogiem. Jest uważany w Polsce za twórcę koncepcji uniwersytetu ludowego. Jego placówka stanowi rodzaj wzorca. On doskonale znał zasady funkcjonowania uniwersytetów duńskich - doszedł do wniosku, że przeszczepienie ich co do joty na grunt polski nie wyjdzie. Dlatego stworzył własną koncepcję UL, która stała się źródłem inspiracji. Dokonał twórczej adaptacji wzorca duńskiego. Przyczyniło się to do tego, że jego wzorzec był bardziej dostosowany do potrzeb Polaków. Co roku dokonywał rewizji programu, co było dosyć innowacyjne (pytał, co ludzi interesuje). Dzięki tej zasadzie uniknął niebezpieczeństwa realizowania rzeczy, które młodzieży / dorosłych w ogóle nie interesowały. Solarz uważał, że uczenie się na uniwersytecie powinno chronić młodzież przed manipulacją polityczną. Żeby też nie ulegali modzie, żeby działali samodzielnie. Dlatego do głównych celów wychowawczych zaliczał budzenie wewnętrznego życia duchowego. Drugim ważnym celem było to, żeby wywołać na wsi w ludziach samoświadomość. Żeby nie tylko byli bardziej świadomi, ale też poczuli własną wartość. Wiąże się z tym zaniżone poczucie własnej wartości/godności - UL miały je budować. Chciał też, żeby dzięki UL budzili się liderzy, którzy pobudzaliby innych.
Konkretny przykład uniwersytetu działającego do dziś: Kaszubski Uniwersytet Ludow y w Starbininie. 1982 - rok powstania. Od początku istnienia zajmował się zagadnieniami związanymi z oświatą i kulturą regionu Kaszub. Jednym z punktów jest edukacja obywatelska. Drugim - edukacja regionalna. Trzecim - edukacja ekologiczna. To są 3 ważne aspekty działalności tego KUL. Cele: organizowanie i prowadzenie działalności oświatowej (kształcenie i wychowanie). Upowszechnianie wiedzy. Także