16324

4)    Zasada jawności - tzn. budżet państwa powinien być podany do publicznej wiadomości i dotyczy to tworzenia i uchwalania budżetu, jego wykonania i kontroli.

5)    Zasada równowagi budżetowej - polega na dążeniu do tego, żeby bieżące dochody, które napływają do budżetu centralnego były wystarczające do pokrycia wydatków. Jednak coraz częstszym jest deficyt budżetowy tzn. nadwyżka wydatków państwa nad dochodami budżetowymi.

Podatki - toprzymusowe bezzwrotne i nieodpłatne świadczenia pieniężne pobierane przez

państwo. Płatnikiem jest osoba fizyczna i prawna. Dzielimy na podatki:

1)    Pośrednie -ukryte są w cenach dóbr i usiug nakładane na wydatki. Podatek od towarów i usług czyli VAT, akcyza, podatek od gier. Konsument płaci te podatki pośrednio za pośrednictwem sprzedawcy. Sprzedawca może ciężar podatkowy przerzucić na konsumenta w części lub w całości.

2)    Bezpośrednie - obciążają dochody wprost czyli są to dochody od osób fizycznych PIT, od osób prawnych Clt, podatki gminne. Podatek rolny, spadki, darowizny od nieruchomości.

Obciążenia podatkowe mogą być naliczane:

1)    Proporcjonalnie - opodatkowanie ma miejsce wówczas, gdy wszyscy podatnicy płacą ten sam procent od swoich dochodów czyli 1 stopa (procentowa) podatkowa.

2)    Progresywnie - opodatkowanie podatkowe występuje wówczas gdy osoby przy wyższych dochodach płacą wyższe podatki.

3)    Regresywnie - polega na tym, że wraz ze wzrostem dochodów rozkłada się coraz mniejsze procentowe stawki podatkowe.

Z uwagi na przedmiot mówimy o:

1)    Podatkach dochodowych, które są pobierane od dochodów osobistych ludności są to płace, wynagrodzenie za płace zlecone, odsetki od posiadanego kapitału, renty, emerytury i dochody od osób prawnych.

2)    Podatki konsumpcyjne czyli podatki od wydatków. Podatki nakładane na dobra i usługi, podatek obrotowy a także eto.

3)    Podatek majątkowy od posiadanego majątku czyli kapitału oraz podatki o przeniesienie praw do majątku.

Adam Smiths podał4 zasady dobrego systemu podatkowego:

1)    Podatki powinny być sprawiedliwe i nie powinny przekraczać możliwości podatnika.

2)    Wysokość podatku powinna być z góry określona

3)    Sposób i warunki płatności powinny być wygodne dla płatnika

4)    Koszty poboru podatku powinny być niskie, a same podatki nie powinny wpływać hamująco na aktywność i przedsiębiorczość podatników.

Zasiłki - nazywamy inne niż podatekniezwiązany z handlem dobrowolny przepływ dóbr

między konsumentami, producentami i państwem. Zasiłki dzielmy między innymi na:

I    podział:

1)    Zasiłki pieniężne np. stypendia

2)    Zasiłki rzeczowe

II    podział:

1)    Zasiłki uzależnione od dochodu np. zasiłek dla rodzin wielodzietnych

2)    Zasiłki nieuzależnione od dochodów np. renty inwalidzkie

III    podział:

1)    Transfery państwa dla gospodarstw domowych i producentów np. zasiłki pielęgnacyjne. Dotacje państwa dal organizacji pozarządowych

2)    Transfery między producentami a gospodarstwami domowymi np. umorzenie tzw. złego długu, jałmużna