Zasada pomocniczości jest adekwatna do obecnych czasów. Przenika przez cały ustrój państwa i ma zastosowanie na wielu płaszczyznach życia społecznego. Jak dziś jest rozumiana:
a. Przed 1989r. zasada nie była respektowana; sfera oświaty:Kto w państwie pomocniczości jest odpowiedzialny za podstawowe wychowanie, edukację dzieci od urodzenia do 18 roku życia -> RODZICE. Państwo powinno stworzyć warunki do tego, aby to było prawnie, organizacyjnie i finansowo możliwe. W 1990r. Złamano zasadę, iż szkolnictwo to wyłącznie domena państwa, ale jeżeli rodzice będą chcieli uczyć własne dzieci to oczywiście mogą. Mamy przymus szkolny, ale nie chodzenia do szkoły. Można po prostu co roku chodzić na egzaminy i zaliczać przedmioty. W 1990r. Obalono monopol szkolnictwa państwowego, dlatego obecnie wiele dzieci uczęszcza do szkól prywatnych, społecznych, które są prowadzone przez wspólnoty obywatelskie, stowarzyszenia (a naprawdę prowadzą to rodzice wraz z zarządem). Władze państwowe również finansują szkoły prywatne, w zależności od ilości dzieci, jest to niezależne od tzw. czesnego. W szkole publicznej podstawówki należą do gminy, licea należą do władz powiatowych. Obecne lekarstwo na likwidowanie małych szkół to oddawanie w ręce obywateli, stowarzyszeń. W tvch szkołach nie obowiązuje karta nauczyciela.
b. Sfera pomocy społecznej -Państwo powinno wspierać wszelkie inicjatywy tworzenia hospicjum itp. organizacji.
c. Tworzenie organizacji kulturowych - chóry, galerie itp
Według tej zasady pomocniczościzbudowano ustrój państwa - zadania publiczne - wg tej zasady należy zaspakajać potrzeby obywateli. Państwo powinno dostarczyć określone usługi, my tego wymagamy i nasze oczekiwarua nadal wzrastają np. ochrona zdrowie, obywatele tego oczekują, że państwo to zapewni. Jeżeli obywatele nie są w stanie zapewne sobie danej ochrony zdrowia to państwo powinno się tym zajęć. Cala struktura państwa powinna przewidywać, że powstaną dane organizację obywatelskie, stowarzyszenia.
■ Zasada decentralizacji-w preambule me występuje dana zasada, ale występuje już w pierwszym rozdziale konstytucji. Art 15 § 1 Ustrój terytorialny RP zapewnia decentralizację władzy publicznej. Decentralizacja składa się na:
- takie skonstruowanie władz publicznych, terytorialnych, która rue przewiduje zależności jednych struktur władzy od drugiej. Samodzielne podmioty sprawują władze publiczną, nie ma mowy o podporządkowaniu hierarchicznemu. Sprawują władzę na własny rachunek, nie ma zależności struktury niższego stopnia od struktury wyższego stopnia.
- Taki ustrój, w ramach którego zadania publiczne, do których państwo jest zobligowane z mocy prawa, będą realizowane na jak najniższym poziomie, jak najbliżej adresatów czyli każdego z nas.
Jaka instytucja realizuje zasadę decentralizacji? -> USTRÓJ TERYTORIALNY. Artl5 § 2
Nie będzie państwa zdecentralizowanego bez decentralizacji, a tym samym nie ma państwa bez zasady pomocniczości. Nie ma państwa członkowskiego UE bez samorządu terytorialnego.
Powołano ustaw po odwołaniu stanu wojennego „Ustawa o radach narodowych i samorządzie terytorialnym”. (Czysta hipokryzja zaprzeczeme się obu aksjologicznie, formalnie instytucji.) Rada narodowa wywodziła się z PRL i tym samym nie można było to nazwać samorządem terytorialnym ponieważ polegało to na zasadzie hierarchiczności, brak jakiejkolwiek samodzielności.