16630

Ustrój gospodarczy; pojęcie, cechy różnicujące ustroje, czynniki determinujące

zmiany ustrojów.

l.Czym jest ustrój gospodarczy

Ustrój gospodarczy - stanowią te reguły prawne, które przesądzają o tym komu i jakie przysługują prawa do posiadania oraz kto i jakie może bądź musi wyko-nywać czynności gospodarcze. Ustrój gospodarczy decyduje o efektywności, jest więc najważniejszym czynnikiem rozstrzygającym czy państwo będzie bogate czy biedne.

Czynności gospodarcze - są to działania podejmowane aby nastąpiła jakaś zmiana lub aby tej zmiany uniknąć. Czynności gospodarcze mogą być:: -zakazane, -nakazane, -uniemożliwione

różnkHiącg ustroje ftgspodartZŁ

1. Ustroje gospodarcze różnią się między sobą przede wszystkim: a)ilością zakazów posiadania dóbr i wykonywania czynności bjilością nakazów wykonywania czynności

2. Ustrój oferuje tym więcej wolności gospodarczej, im mniej w nim takich zakazów i takich nakazów.

3.    U stroje gospodarcze można uporządkować w kolejności od oferujących najwięcej wolności do takich, których jest ich najmniej. Cechy różnicujące ustroje:

*    pochodzenie wytworzonej produkcji;

*    oddziaływanie państwa na gospodarkę (nakazy, zakazy);

*    sposób ustalania cen produktów i usług;

*    forma własności, np. czynników produkcji;

*    sposób organizowania procesu produkcji;

*    wartość pieniądza;

*    podejmowanie decyzji gospodarczych;

3, Kryteria różnkoy ania ustrojów gospodarczych,

Typy ustrojów: - liberalne, - etatystyczne

Ustroje liberalne;

-    są gospodarką rynkową (towarowo-pieniężną), w której działa mechanizm tynkowy i podstawowe kategorie ekonomiczne;

-    państwo jest „stróżem prawa”, nie ingeruje w życie gospodarcze; ilość czynności gospodarczych nakazanych i zakazanych jest wysoce ograniczona;

-    swoboda podejmowania decyzji gospodarczych;

-    mamy do czynienia z tzw. ryzykiem konsumenta (podaż > popyt);

-    ceny ustalane na rynku;

-    pieniądz ma rolę aktywną (można go łatwo wymienić na inny towar);

-    występuje konkurencja między podmiotami gospodarczymi;

-    dominuje piywatna własność; - gospodarka otwarta;

-    ważny jest sukces jednostki;

Ustroje etatystyczne:

2