Stosunek do pracy określany jest przez dwa elementy mające wpływ na wydajność pracy. Są nimi:
□ Stosunek do zawodu (do wykonywanego zajęcia)
□ Stosunek do środowiska społecznego i fizycznego (do kierownictwa, kolegów, warunków bezpieczeństwa pracy, zakładu jako całości).
Na stosunek pracowników do pracy wpływają trzy grupy czynników:
□ ogólne (makrospołeczne) - są równorzędne wszystkim rodzajom ludzkiej działalności. Zalicza się do nich:
1. System społeczno-ekonomiczny
2. Ustrój społeczno-polityczny
3. Stan świadomości społecznej uwarunkowany stosunkami społeczno-ekonomicznymi i podstawowymi wartościami w społeczeństwie.
□ szczególne (mikrospołeczne) - związane są z określonym rodzajem działalności ludzkiej, np. działalności produkcyjnej, wynalazczej, politycznej. Wyróżnia się tu:
1. czynniki bezpośrednie (warunki i organizacja pracy, system płac, stosunki w zespole pracowniczym).
2. czynniki pośrednie (system wychowania w rodzinie, szkole, oddziaływanie środków masowego przekazu).
□ indywidualne - są związane z zawodowymi, demograficznymi, osobowościowymi cechami pracownika, np. wiek, płeć, stan rodzinny, wykształcenie, staż pracy, stanowisko, przynależność do różnych organizacji społecznych, pełnione w nich funkcje.
Stosunek pracowników do pracy jest zachowaniem pracownika wobec zawodu i środowiska zawodowego.
Obiektywny charakter stosunku do pracy wyraża się w takich postawach pracownika, jak:
0 efektywność pracy,
□ podejmowanie inicjatyw,
□ dyscyplinie pracy, w stosunkach międzyludzkich i zespołach pracowniczych,
□ motywacji pracy,
□ chęci podnoszenia własnych kwalifikacji zawodowych.
Stosunek pracowników do pracy może przejawiać się w różnych postawach. Przez wielu postawa społeczna jest określana jako stan psychicznej gotowości, będący produktem życiowego doświadczenia, warunkujący relacje jednostki grupy, w stosunku do przedmiotów i sytuacji, z którymi się ona styka, jako stopień negatywnego lub pozytywnego uczucia związanego z jakimś przedmiotem.