19107

ludzkości. To oznacza, że liczba osób starszych przekroczy liczbę dzieci poniżej 15 roku życia i wyniesie w przybliżeniu 2 miliardy. (Z. Szarota, 2004, s.5)

Człowiek może przybierać różne postawy wobec starości. Stosunek społeczeństw do starości jest głęboko związany z tym, jak postrzegają one istotę życia człowieka i dziejów. Starzy ludzie doznają wielu krzywd powodu zmniejszonych umiejętności przystosowawczych do nieustannie zmieniającego się spoieczeństwa a także niezdolności do pokonywania barier kulturowych i socjoekonomicznych. Przestrzeganie praw jakie dotyczą ludzi w podeszłym wieku jest często nieprawidłowe co powoduje, że liczni spośród nich nie mają dostępu do podstawowych dóbr. (Z. Szarota, 2004, s. 5-6)

W literaturze znany jest podział dotyczący postrzegania ludzi starszych jako ciężar społeczny lub też jako jego cenny dobytek. Wizerunki te przeplatały się z sobą na przestrzeni wieków.

W najstarszej historii podkreślano niechęć do starości. Społeczeństwa koczownicze określały starców jako spowalniających grupę i zjadających więcej niż było im przeznaczone. Obecność starców nabrała znaczenia dopiero gdy zaczęto osadzać się na stale i uprawiać ziemię. Wraz z rozwojem cywilizacji sam fakt osiąganie wieku dojrzałego i starczego byl wysoko ceniony. Doceniano ich mądrość życiową, doświadczenie i przekazywaną przez nich wiedzę historyczną. Dobize obrazuje to afrykańskie przysłowie, głoszące, że „Gdy człowiek stary umiera, płonie cała biblioteka”. W owych czasach zajmowali oni najwyższe stanowiska w głównych sferach życia. (Z Szarota, 2004, s. 6-7)

W kulturze europejskiej, przez wieki kultywującej ideę rozwoju jako cel życia człowieka i istotę dziejów ludzkości, starość była - i w znacznym stopniu nadal jest -traktowana jako schyłkowa , gorsza część życia. W innych kulturach, w których naczelną kategorią opisywania świata nie jest rozwój , lecz dążenie do równowagi, starość jest traktowana jako faza życia równie ważna jak pozostałe.

„Proces starzenia się jest, jak wynika z analizy literatury przedmiotu, związany z wielkimi zmianami w życiu człowieka i bardzo skomplikowany. W ciągu ostatnich 20 lat zwiększyło się zapotrzebowanie na badania nad ludźmi starymi. Zajmują się nimi przedstawiciele różnych dyscyplin: antropologii, psychologii, medycyny, socjologii i tp. Jednak szczegółowymi badaniami tego okresu zajmuje się gerontologia. (N. Pikula, 2011, s.8) Pojecie „gerontologia” to „ ...w wąskim znaczeniu to nauka o starzeniu się i starości człowieka. Pochodzi od dwóch greckich słów: ceron - starzec, łoeos- nauka, słowo.” W szerszej definicji gerontologia jest nauką, która dąży do poznania złożonej istoty starości w

2