UBEZWŁASNOWOLNIENIE - całkowite lub częściowe pozbawienie zdolności do czynności pranych, np. gdy osoba jest niedorozwinięta, chora wówczas taką osobę trzeba chronić przed jej działaniami U. CAŁKOWITE - osoba traktowana jest jak dziecko do 13 roku życia; sąd ustanawia opiekuna U. CZĘŚCIOWE - to osoba jest traktowana jak człowiek między 13 a 18 rokiem życia; sąd wyznacza kuratora (np. narkoman)
Ubezwłasnowolnienie zaczyna się w sądzie okręgowym. W oparciu o opinię biegłych. Jest aktem formalno-prawnym sądu. Nie zawsze pokrywa się z rzeczywistością
SĄDOWE STWIERDZENIE ZGONU - gdy śmierć jest pewna, ale lekarz nie może tego potwierdzić, bo np. nie ma ciała - wydane na podstawie światków
UZNANIE ZA ZMARŁEGO - śmierć danej osoby jest jedynie prawdopodobna, np. osoba zaginęła. Minimalny czas na uznanie to 10 lat od zaginięcia. Wniosek składa najbliższa rodzina do sądu -ŚMIERĆ CYWILNA OSOBY ZAGINIONEJ. Czasami okres 10 lat bywa skrócony, gdy np. jest to osoba w podeszłym wieku lub katastrofa wodna/powietrzna(6 miesięcy), spadek
ustaje małżeństwo
Jeżeli jednak ta osoba się pojawi, musi udowodnić swoją tożsamość - zostaje uchylone uznanie za zmarłego - małżeństwo nowo-zawarte dalej jest ważne, majątek jest do oddania (roszczenie do 5 lat o zwrot)
2. OSOBY PRAWNEfUEK. banki)
• To jednostki organizacyjne sztuczne, którym prawo przyznaje osobowość prawną. Zależy od prawa.
• Nie każda jednostka organizacyjna jest osobą prawną (np. są nimi szkoły wyższe, ale podstawowe i średnie - nie są; gminy województwa są, ale sądy, prokuratura - nie są).
• Jednocześnie organizacja będąca osobą prawną ma zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych.
• Osobowość prawna jest cechą normatywną.
OSOBY PRAWNE:
S nie mogą mieć dzieci, być podmiotem praw rodzicielskich, zawierać małżeństw, itp.
S działają poprzez swoje organy
S mają swój początek (założenie, wpis do rejestru) i koniec (likwidacja, wypis z rejestru).
S mogą mieć swój majątek, zaciągać zobowiązania (odpowiadają tylko własnym majątkiem)
• ORGAN OSOBY PRAWNEJ - pojedyncza osoba lub grupa osób fizycznych, których zachowania uważane są za zachowania samej osoby prawnej (np. Organem UEKu jest rektor)
UŁOMNE (NIEPEŁNE) OSOBY PRAWNE-to jednostki org. Nie uznane za osoby prawne, które mają pewne cechy osoby prawnej:
S jednostka organizacyjna * podmiotowość prawna