19364

Zasady pierwszego międzynarodowego systemu walutowego (system z BrettonWoods) to:

0 stabilnośd walutowa- wahania kursów +/-1%

0 wyznaczenie parytetu walut w złocie lub w USD $

0    możliwośd zmiany parytetu waluty po uzgodnieniu z MFW jedynie w przypadku zaburzeo bilansu płatniczego

MFW miał koordynowad współpracę w dziedzinie polityki walutowej.

Pierwsza rewizja statutu w 1968/69 roku do którego to czasu środkami rezerwowymi MFW było złoto

1    USD:

Ponieważ produkcja złota nie wykazywała gwałtownego wzrostu, a wzrost rezerw dewizowych wywołany był przede wszystkim deficytem bilansu płatniczego USA stąd taki sposób zwiększenia płynności był zbyt powolny i ryzykowny, dlatego wśród wielu propozycji powiększenia rezerw walutowych zagwarantowanie utrzymania przez nie wartości i ich akceptowania pojawiła się koncepcja utworzenia nowego środka rezerwowego w postaci Specjalnych Praw Ciągnienia (SDR). Pierwotnie SDR wyrażone były w jednostkach monetarnych o parytecie równym USD. Od lipca 1974 -grudnia 1980 wartośd SDR oparto na koszyku 16 walut krajów członkowskich - udział w handlu światowym powyżej 1%.

Od 1 stycznia 1989 do grudnia 1998 - koszyk 5 walut największych eksporterów dóbr i usług tj. USD, DM, jen japooski, frank francuski, funt szterling.

Procentowy udział w koszyku był weryfikowany co 5 lat.

Od 1 stycznia 1999 roku po wprowadzeniu Unii Gospodarczo-Walutowej, czyli także EURO - wartośd koszyka SDR to: USD 39%; EURO 32%; jen japooski 18%; funt szterling 11%

Kalkulacja wartości SDR'ów codziennie na podstawie sumy wartości koszyka walut wyrażonej w USD pochodzącej z giełd walutowych Londynu, Nowego Jorku i Frankfurtu nad Menem.

Kreacja SDR wynika z potrzeby zaspokojenia globalnego popytu na rezerwy walutowe, które mogą byd użyte tylko za pośrednictwem kredytów w innej walucie. W praktyce SDR nie są używane do żadnych płatności, ich przesuwanie z kont następuje w wyniku ciągnienia na nie kredytu w walutach: krajowi dłużnikowi dopisuje się z przydziału SDR odpowiednią kwotę, a krajowi udzielającemu kredyt w swojej lub innej walucie (jednak zawsze wymienialnej) dopisuję się taką samą kwotę w SDR'ach -zatem nie jest to obrót płatniczy w SDR, ale w walutach na podstawie pierwotnego przydziału w SDR'ach.

Kreacja SDR następuje poprzez ich przydział na rachunek SDR prowadzony przez MFW dla każdego paostwa członkowskiego.

SDR - pieniądz fiducjarny (niemający pokrycia w kruszcu), bezgotówkowy - podstawą emisji jest wzajemne zobowiązanie paostw członkowskich do tego, że będą posługiwały się SDR'em jako środkiem płatniczym o wielkości emisji, czasie, sposobie alokacji decyduje Rada Gubernatorów (85% głosów). MFW przydziela krajom członkowskim SDR'y proporcjonalnie do ich kwot udziałowych w kapitale zakładowym.

Kraje z nadwyżką SDR ponad ich przydział od nadwyżki otrzymują oprocentowanie, w sytuacji odwrotnej płacą odsetki co rozlicza się kwartalnie.

Stopa procentowa SDR - ważona przeciętnych stóp procentowych krótkoterminowych papierów wartościowych krajów walut koszyka SDR.

Kraje członkowskie mogą używadSDR'ów w transakcjach bezgotówkowych ze sobą, MFW i organizacjami i instytucjami finansowymi uprawnionymi przez MFW do ich posiadania np. Stowarzyszenie Rozwoju, Narodowy Bank Szwajcarii, Bank Światowy, Bank Rozrachunków Międzynarodowych,

SDR'y są jednostką rozrachunkowa MFW, w nich prowadzi się ewidencję, transakcje, operacje finansowe, paostwa członkowskie mogą je wykorzystywad do wyrównywania deficytów bilansów płatniczych, zawierad w nich transakcje terminowe, udzielad pożyczek, darowizn, regulowad swoje zobowiązania. 13