19389

Badając opinię czy postawy, nie zawsze można założyć, że respondenci wiedzą, co myślą. Respondent może nie mieć postawy, lub jego postawa może być ukryta. Respondent może też zgadzać z jednym aspektem postawy, a nie zgadzać z innymi. ( dlatego postaw nie można badać za pomocą 1 pytania) wykorzystując twierdzenia mierzące postawę, można dokładniej określić zarówno silę postawy respondenta, jak i warunki, w jakich ta postawa może ulec zmianie. Pytania dotyczące opinii i postaw są bardziej niż metryczkowe wrażliwe na zmiany słownictwa, podkreślenia i ich kolejność.

Struktura pytań:

pytania zamknięte

-    w tych pytaniach respondentowi przedstawia się zbiór odpowiedzi, a jego zadanie polega na wybraniu tej odpowiedzi, która najlepiej odzwierciedla jego poglądy.

-    odpowiedzi na te pytania mogą być bardziej lub mniej rozbudowane

-    zadaje się je łatwo i szybko się na nie odpowiada

-    nie wymagają wpisywania odp

-    ich analiza jest prosta

-    wadą jest możliwość wprowadzenia ZJAWISKA STRONNICZOŚCI - przez zmuszenie respondenta do dokonania wyboru spośród przedstawionych my możliwości, czy przez przedstawienie my takich alternatyw, które same nie przyszlyby my na myśl.

pytania otwarte

-    nie są wyposażone w żadną konkretną odpowiedzi, a to co mówi respondent, jest w całości zapisywane

-    zaletą tych pyta jest to, że nie zmuszają respondentów do wybrania jednej z wcześniej przygotowanych odpowiedzi, jeśli respondent zrozumie istotę pytania, to może na nie odpowiedzieć całkowicie swobodnie, spontanicznie i posługując się własnym językiem.

-jeśli odpowiedzi udzielone na pytania otwarte nie sa jasne, to ankieter stosując TECHNIKĘ SONDOWANIA- może poprosić respondenta o dalsze wyjaśnienia lub o uzasadnienie, tego, co wcześniej zostało powiedziane.

-    na pytania otwarte trudno się odpowiada i jeszcze trudniej się analizuje, badacz musi zaprojektować specjalny system kodowania, aby otrzymane odpowiedzi mogły zostać poklasyfikowane. ( w procesie klasyfikacji wiele szczegółowych informacji może ulec zagubieniu)

Zbiór kryteriów stosowania pytań zamkniętych i otwartych wg. Lazarsfehra:

1.    Cel kwestionariusza:

a.    Pytania zamknięte- gdy celem badania jest uzyskanie aprobaty lub dezaprobaty wobec jasno wyrażonego punktu widzenia

b.    Pytania otwarte- gdy badacz chce się dowiedzieć, w jaki sposób respondent tworzy określony punkt widzenia

2.    Poziom wiedzy respondenta na temat problematyki pytania:

a. Pytania otwarte - stwarzają możliwości sprawdzenia, w jakim stopniu respondent jest niedoinformowany, pytania zamknięte nie stwarzają takiej możliwości

3.    Stopień, w jaki problematyka pytania została przemyślana przez respondenta:

a. Pytania otwarte- gdy respondent nie ma jeszcze skrystalizowanej odpowiedzi

4.    Łatwość, z jaką respondent może komunikować treść odpowiedzi, lub zakres, w jakim respondent jest motywowany do przedstawiana swojej opinii na dany temat:

a. Pytania zamknięte- wymagają mniejszej motywacji do wyrażania własnych opinii, a sama odpowiedź zazwyczaj mniej ujawnia