19804

Tradycyjnie najwyżej cenionymi i poszukiwanymi cechami osobowości i charakteru są:

-    odpowiedzialność

-    twórczość i wyobraźnia

-    zrównoważenie i opanowanie

-    sprawiedliwość

-    dynamizm działania

-    odwaga: zdolność do szybkiego podejmowania decyzji

Dyskwalifikowane na stanowiska kierownicze są osoby, które mają osobowość ananchastyczną, tzn. zestaw przykrych cech: nadmierna surowość wobec siebie i innych, brak poczucia humoru, skąpstwo, nadmierna pedanteria.

2.    Zachowanie (kryteria behawioralne)

Mają znaczenie zróżnicowane dla różnych grup zawodowych i stanowisk - od znaczenia bardzo istotnego do znikomego. Spośród najczęściej wymienianych cech spotyka się:

-    skłonność do podejmowania i właściwego odgrywania ról organizacyjnych

-    skłonność do rozwoju zawodowego i profesjonalizm daje wytrwałość i systematyczność w działaniu

-    uczciwość

-    lojalność

-    zdyscyplinowanie i niezawodność w pracy

3.    Kryteria kwalifikacyjne

Odnoszą się do cech obrazujących kwalifikacje pracowników. Do niedawna dominowało wąskie znaczenie tego terminu, obejmujące jedynie formalne wykształcenie i kwalifikacje praktyczne (umiejętności i doświadczenie). Z wielu względów poszerzono je o takie cechy jak:

-    wprawa

-    zdolność do pracy z określoną szybkością i wydajnością

-    zdolność do pracy zespołowej

-    umiejętność przekazywania posiadanej wiedzy

-    skłonność i zdolność do aktualizacji i poszerzania wiedzy

-    szybkość uczenia się

Rozszerzając ten termin należałoby ocenić stan zdrowia i dbałość o nie.

4.    Kryteria efektywnościowe

W gospodarce rynkowej te kryteria powinny być najważniejszymi. Powinny decydować o awansach, degradacji w pracy. Najczęściej stosowanymi są:

-    zysk

-    wartość sprzedaży

-    jakość pracy

-    wydajność pracy

-    skuteczność działania: interwencja i przy pokonywaniu trudności, umiejętność rozwiązywania problemów, szybkość działania, innowacyjność, twórczość (kreatywność)

Determinanty systemów i kryteriów ocen:

Układ i forma systemu ocen mogą i powinny być zróżnicowane stosownie do szeregu czynników:

-    wielkość przedsiębiorstwa (instytucji)

-    rodzaj działalności

-    metoda lub technika zarządzania

-    styl kierowania

-    poziom kierowania

-    poziom wymagań

-    wiek pracownika

-    kompetencje i autorytet oceniających

-    tradycja