R.l. Wprowadzenie do psychologii społecznej
L Czym jest psychologia społeczna
psychologia społeczna - naukowe badanie sposobu, w jaki rzeczywista bądź wyobrażona obecność innych ludzi wywiera wpływ na ludzkie myślenie, odczuwanie i zachowanie
Wpływ społeczny:
- usiłowania jednego człowieka zmierzające do zmiany zachowania drugiego człowieka (np. perswazja)
- zmiana myśli i odczuć pod wpływem innych ludzi
- oddziaływanie nieświadome bądź wyobrażone
konstrukt - sposób w jaki ludzie postrzegają, pojmują i interpretują świat społeczny Założenia psychologii społecznej:
• aby zrozumieć, w jaki sposób otoczenie społeczne wywiera v^ływ na daną osobę, ważniejsze jest wyjaśnienie tego jak ludzie spostrzegają, pojmują czy interpretują swoje otoczenie niż obiektywny obraz otaczającego ich środowiska
• koncentracja na źródłach konstruktów - czy są one budowane dla podtrzymania samooceny, czy raczej adekwatne w stosunku do rzeczywistości
• empiryczne testowanie założeń
Psychologia społeczna a mądrość ludowa, filozofia, inne nauki społeczne i psychologia osobowości
Mądrość ludowa (zdrowy rozsądek):
- opinie stosunkowo często są sprzeczne
- nie jest łatwo określić, które są prawdziwe
Filozofia:
- nie rozstrzyga pytań naukowo Inne nauki społeczne:
- nie koncentrują się na poszczególnych jednostkach - są skoncentrowane na czynnikach socjalnych, ekonomicznych, politycznych i historycznych
- nie mają na celu określania uniwersalnych właściwości natuiy ludzkiej, które sprawiają, że każdy jest podatny na wpływ społeczny
Psychologia osobowości:
- koncentruje się na różnicach indywidualnych jako wyjaśnieniach zachowania społecznego
Socjologia |
Psychologia społeczna |
Psychologia osobowości |
dostarcza ogólnych praw i teorii dotyczących społeczeństw, a nie jednostek |
bada procesy psychologiczne pojawiające się, gdy ludzie przebywają ze sobą, co powoduje, że stają się podatni na wpływ społeczny |
bada właściwości, które powodują, że jednostki są unikatowe i różnią się od siebie |
2. Moc wpływu społecznego
Trudno przekonać ludzi, że na ich zachowanie wpływa otoczenie społeczne, ponieważ istnieje tendencja do wyjaśniania zachowania w terminach osobowościowych.
Podstawowy błąd atrybucji - tendencja do przeceniania rozmiaru, w jakim zachowanie ludzi jest wynikiem oddziaływania dyspozycji wewnętrznych, a niedocenianie roli czynników sytuacyjnych.
Skłonność ta tworzy niepożądane nastawienie, które może prowadzić do niekorzystnych postaw i zachowań. Tworzy ona poczucie fałszywego bezpieczeństwa (nie doceniając wpływu społecznego, łatwej mu ulegamy) a także skłania do nadmiernego upraszczania złożonych sytuacji, co obniża nasze zrozumienie przyczyn ludzkiego zachowania
D .dylemat więźnia* (Samuel, Ross, 1993): dwuosobowa gra, w której można wybrać strategię rywalizacyjną lub kooperacyjną; poproszono grupę studentów aby oceniła, którzy ze studentów w akademiku wybiorą którą strategię, po czym zaproszono wytypowane osoby do giy; w grupie 1 nazwano ją .Grą na Wall Street-, w 2 - .Grą wspólnych interesów*; wyniki: w grupie 2 częściej wybierano strategię kooperacji, bez względu na to, do jakiej kategorii badany byl zakwalifikowany przez innych studentów
Moc sytuacji subiektywnych: krótka historia idei
• behawioryzm: zakładał, że aby zrozumieć ludzkie zachowanie, wystarczy rozważyć nagradzające \Maściwości środowiska, to znaczy to, w jaki sposób pozytywne i negatywne wydarzenia w otoczeniu są związane ze specyficznymi zachowaniami
Psychologia społeczna - Aron son 2