Zwierciadło Saskie - podstawowe źródło prawa niemieckiego w Polsce
pouczenia prawne - źródło prawa miejskiego, wydawane dla miast polskich przez Magdeburg ortyle - jednostkowe wyroki o charakterze precedensowym, wydawane przez Magdeburg dla niektórych miast polskich
Patrymonialna zasada władzy państwowej:
- monarcha posługiwał się względami państwa oraz swoich poddanych oraz zasadami prawa cywilnego pryw atnego obowiązującego na terenie Polski
- monarcha traktuje państwo jako swoją prywatną własność, od łacińskiego patrimonium = ojcowizna
- kolejny władca przejmuje spadek po swoim ojcu
- państwo ulega podziałom, bo każdy spadkobierca ma prawo domagać się swojej części - rozbicie dzielnicowe, bo posługiwano się prawem prywatnym
- spadkobiercami nieruchomości mogli być tylko mężczyźni
Sposoby nabycia praw do spadku:
- zabicie kogoś kto również ubiega się o spadek (forma nielegalna)
- według statusu Krzywoustego nie obowiązuje zasada patrymonialna, każdy ma wydzieloną swoją działkę i nie może ubiegać się o inne
- zawierano umowy między spadkobiercami np. Bolesław Śmiały i Władysław Herman
- prawo pierwokupu należało do członków rodziny
System władzy:
- książę i król mają te same uprawnienia, a tytuł miał znaczenie tylko w stosunkach na zew nątrz
- pełnia władz w rękach monarchy: ust., wyk., najwyższa sądownicza - mimo to król podlegał ograniczeniom
- akty prawne monarcha wydaje ustnie podczas wieców (zebrań ludzi na których monarcha ogłaszał zmiany w prawie)
- wiec feudalny - forma ograniczenia króla - możni, urzędnicy i duchowni wyrażali zgodę na prawo nadane przez monarchę
- król włada wojskiem i nadaje urzędy (tylko dla elity)
- prawo oporu - żaden panujący nie może nadużywać swoich władz, bo społeczeństwo może siłą usunąć go z tronu
- jeśli kogoś wywalą, to i tak potem intronizują osobę z tej samej dynastii Władza sądownicza:
- król stw ierdza co jest przestępstw em i jaka będzie kara, postępuje arbitralnie
- mir monarszy — instytucja prawna która strzegła pokoju na terytorium podległym władcy
- król może być we władzy sądowniczej zastępowany przez urzędników - najczęściej wojewodów lub kasztelanów
koronacja - akt religijny o znaczeniu państwowym, namaszczenie króla i nadanie mu władzy immunitet - przywilej nadawany przez monarchę, zwalnia obdarowanego od pewnych obowiązków i nadaje pewne przywileje dotychczas należące do władzy, wyróżniamy immunitety ekonomiczne, sądownicze
lokacje - nadawanie praw miastu, powodujące wyróżnienie go od reszty terytorium strukrturą zawodową ludności, strukturą przestrzenną i formą zabudowy, organizacją odrębnych władz i sądów miejskich, odrębnym położeniem praw nym ludności
ROZDZIAŁ III - MONARCHIA STANOWA II. ŹRÓDŁA PRAWA I ŹRÓDŁA POZNANIA PRAWA 84. Prawo ziemskie. Statuty Kazimierzą Wielkiego:
statuty Kazimierza Wielkiego - najważniejsze źródło prawa stanów ionego w Polsce