7368841267

1. Zasada wolności pracy

Katalog podstawowych zasad prawa pracy otwiera zasada wolności pracy. Należy ją rozumieć jako dyrektywę, w myśl której każdy ma prawo do wyboru pracy, którą wykonuje, jak również pracodawcy i miejsca wyko-¹ nywania pracy. Jednocześnie przepis ten wyznacza zakaz pracy przymusowej⁷.

Zasada ta doznaje jednak pewnych ograniczeń: wykonywanie nie^-1 których zawodów (np. zawodu sędziego, lekarza, kierowcy) wiąże się z obowiązkiem spełnienia określonych w ustawie warunków, obejmujących przede wszystkim uzyskanie niezbędnych kwalifikacji, a także np. spełnienie wymogu niekaralności, bądź nawet posiadania obywatelstwa polskiego. Sąd może orzec wobec sprawcy przestępstwa środek kamy, polegający na zaka^ zie wykonywania/zajmowania określonego stanowiska albo wykonywania określonego zawodu (art. 41 k.k.). Prawo wykonywania zawodu może być także wyłączone lub ograniczone na podstawie orzeczenia organu admini-¹ stracji, komisji dyscyplinarnej, jak również w związku z wydaniem przez lekarza orzeczenia o braku zdolności do wykonywania prac na danym stanowisku*.

Zasada wolności pracy wyrażona została także w art. 65 Konstytucji, zgodnie z którym każdemu zapewnia się wolność wyboru i wykonywania zawodu oraz wyboru miejsca pracy, zaś obowiązek pracy może być nałożo^-1 ny tylko przez ustawę.

2. Zasada swobody nawiązania stosunku pracy

Uzupełnienie zasady wolności pracy stanowi określona w art. 11 k.p. zasada swobody nawiązania stosunku pracy, czyli dyrektywa, w myśl której

’ Jednakże obowiązek wykonywania pracy wskazanej przez sąd, w postaci wyko^-1 nywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne wskazanej przez sąd w odpowiednim zakładzie pracy, placówce służby zdrowia, opieki społecznej, organi-' zacji lub instytucji niosącej pomoc charytatywną lub na rzecz społeczności lokalnej lub zakazu rozwiązania pracy przez pracownika, któremu potrąca się część wyna^-1 grodzenia na poczet kary stanowi jeden z elementów kary ograniczenia wolności (art. 34 i 35 k.k ). Praca wykonywana przez więźniów może także stanowić element ich resocjalizacji.

" U. Jackowiak i in., Prawo pracy, s. 44.