21829

1. Zakres analizy i uwagi metodologiczne

Opracowanie stanowi syntezę analizy sytuacji ekonomiczno - finansowej banków w 1999 r. Przedstawiono w nim strukturę własnościową banków, w tym udział kapitału zagranicznego w systemie bankowym¹ oraz krótką informację o sytuacji makroekonomicznej w 1999 r. Omówiono pozycje bilansowe i pozabilansowe, ich strukturę jakościową oraz utworzone przez banki rezerwy celowe i na ryzyko ogólne, a także kształtowanie się funduszy własnych banków i współczynnika wypłacalności. Scharakteryzowano sytuację finansową banków, osiągnięte przychody, poniesione koszty i zrealizowane wyniki oraz efektywność działania.

Analizę przeprowadzono na podstawie danych sprawozdawczych banków dostępnych w dniu 7 lutego 2000 r.² i objęto nią 77 banków komercyjnych³ i 781 banków spółdzielczych.

2. System bankowy w Polsce

Sektor bankowy jest największym i najbardziej rozwiniętym segmentem rynku finansowego w Polsce. Na koniec 1999 r. aktywa netto systemu bankowego stanowiły blisko 90% aktywów regulowanego sektora finansowego (banków, domów maklerskich, funduszy emerytalnych, zakładów ubezpieczeń oraz funduszy powierniczych i inwestycyjnych). Były one około 13-krotnie wyższe niż aktywa zakładów ubezpieczeń, drugiego co do wielkości segmentu rynku finansowego.

Udział banków w kapitalizacji Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie stopniowo maleje, jednak wciąż jest bardzo wysoki. Na koniec 1999 r. wynosił on 28,1% (wobec 32,1% na koniec 1998 r.). Dodajmy, że wśród 20 spółek mających największy udział w kapitalizacji giełdy znajduje się 10 banków⁴.

W 1999 r. nastąpiło przyspieszenie prywatyzacji i znaczne nasilenie procesu konsolidacji banków. Przypomnijmy, że Ministerstwo Skarbu Państwa sfinalizowało prywatyzacje 4 banków:

• w styczniu (na mocy umowy zawartej w październiku 1998 r.) Bayerische Hypo -und Vereinsbank AG nabył od Skarbu Państwa pakiet 36,7% akcji Banku

1

   Pojęcie „system bankowy” nie obejmuje NBP, banków w likwidacji oraz w stanie upadłości.

2

   Oznacza to. że korekty nadesłane przez banki i wprowadzone do bazy po tej dacie nie zostały w analizie uwzględnione. Nie są to dane ostateczne - mogą ulec zmianie w następstwie zaleceii audytorów.

3

   Listę banków komercyjnych w podziale na wyróżiuone grupy, według stanu na koniec 1999 r.. zawiera załącznik 1.

4

'Lista banków giełdowych - zob. załącznik 2