N=No*eA(-xt), N-liczba jąder nierozł, No-l.j.początkowo, t=Tl/2=(ln2)/x czas połowicznego rozpadu
- SZEREGI PROMIENIOTWÓRCZE: izotop XI wyodrębniony w stanie czystym na skutek rozpadu prom zanieczyszcza się produktem rozpadu X2 itd., wszystkie przemiany prom. prowadzą do powst Pb210/214/206 (pierw stabilny)
STAN RÓWNOWAGI PROM: stos ilości produktów rozpadu= stos ich okresów półtrwania
- np. sz.uranowo-radowy 438U=206Pb (4m+2), uranowo-aktynowy 235U=207Pb(A=4n+3), torowy: 232Th=208Pb (A=4n)
- w stanie stacjonarnym stosunek ilości produktów rozpadu = stos. ich okresów półtrwania -stan równowagi promieniotwórczej
- Sztuczne przemiany pierwiastków mają miejsce gdy bombarduje się jądro atomowe cząstkami(alfa, prot, neutr). Przebieg r. zależy od natury pocisku i jego En.
- REAKCJE JĄDROWE
- proste - bombardow cząsteczk o En <niż kilkadziesiąt MeV, emisja 1 lub 2 cząstek elementarnych
- kruszenie jąder - b wysoka En (kilkaset MeV) - jądra tracą część masy, wydziela się duża En
- rozszczepienie j. ciężkich - bombard. neutronami powolnymi (np. 235U+n=X+Y+2/3n)-prod:2 fragm jądra o podobnych m.a. + 2/3 neutrony, neutrony powodują rozszczepienie następnych jąder (r. łańcuchowa), zgromadzenie masy krytycznej (60kg) -umożliwia r. łańc
- B Atomowa (ruda U wchłania neutr - brak wybuchu)
- R TERMOJĄDROWE - bardzo wys temp, łączenie się jąder lekkich pierw., z jąder najprostszych powstaje j. większe np. (2)(l)D+(2)(l)D=(4)(2)He, zachodzą jedynie przy dostarczeniu dużej En jąder podlegającej syntezie (b wys temp), wyzwala się En cieplna samo podtrzymująca reakcję,
- PLAZMA - gaz elektrycznie obojętny (chmura oddzielnie poruszających się jąder i elektronów)
- IZOTOPY do śledzenia drogi atomu w reakcji, badania stopnia zużycia, wieku, grubości folii, badań geofizycznych, medycyna
- LICZBY KWANTOWE
- główna (n)- odpowiada numerowi powłoki (1-7,K-Q) na powłoce max 2nA2 stanów kwantowyrh (il e na powłoce)
- poboczna (1)- liczba orbitalna (O-(n-l).spdefghi) max 1. elektr na podpowł -wartość orbitalnego mom pędu 41+2 jej wartość określa kształt orbitalu (największe prawdop znalezienia elektr)
- magnetyczna (m) {-1,0,+1} 21+lpoziomów orbitalnych: zbiór stanów kwantowych o tych samych wartościach głównej, orbit i magnet liczbie kwantowej: określa orientację przestrzenną orbitalu
- spinowa {-0.5,0.5)
- REGUŁA HUNDA: liczba niesparowanych e na poziomie orbitalnym w danej powłoce powinna być możliwie największa =>pary (spin) tworzą się <=> wszystkie podpowłoki są już częściowo zajęte
- Is2\2s2,2p6\3s2,3p6\4s2,3dl0,4p6\5s2,4dl0,5p6\6s2,4fl4,5dl0,6p6\ -UKŁAD OKRESOWY