Hetman zakochany biegnie za królową, wpada w przepaść i ginie.
Na cmentarzu pojawia się hetman Żmija i płaczka Ksenia, która opłakuje wszystkie groby. Rozmawiają po czym hetman wychodzi.
POŻARY
Pieśń odpływających
Utwór opowiada o Kozaku, któty jest panem.
Na początku utworu jest 6 zwrotek. Pozostałe zwrotki nie zostały podzielone. W pierwszej zwrotce opisane są czajki, kąpiące się w Morzu Czarnym. Następuje opis łąk,
„[...] płonie wspaniale
Wielki las masztów, las minaretów Szumcie, czajki! Szumcie, fale!
Ho! Kozak panem”
W drugiej zwrotce opisana została jaskółka, która bardzo szybko lata „Dla Turków niesie podarek,
Dwa dział ze spiżu i sto janczarek Ho! Kozak panem”
Bohaterkami trzeciej zwrotki są wrony. Mają one lecieć za czajkami, w stronę południa, gdzie świeci gwiazda
„Za nami, wrony! Za czajek ślaem!
Dla was, co pożar ocali!
Łachmany żaglów- zaszumcie stadem,
Z szumem wioseł- z szumem fali,
Ho! Kozak panem.”
W czwartej zwrotce przywołane zostały czajki, które lecąc, mijają cmentarz, mogiły. Na końcu znowu następuje opis
„Ho! Kozak panem”
Piąta zwrotka
„Szumcie, czajki! Szumcie, żagle!
Ho! Kozak panem”
W szóstej zwrotce opisane zostały smutne pieśni wioślarzy. Przytoczę fragment:
„Pieśń dziś smutna, czajka pusta,
Lecz powrócą pełne łodzie.
Tym co zginą, włożym w usta Piastr wybity w Carogrodzie,
Pacienie za nich, a potem wina,
Wina weneckiem krysztale:
Za pamięć dmchów pije drużyna.
Szumcie, czajki, szumcie fale,
Ho Kozak panemf...]”
Sześć pierwszych pieśni są one zapowiedzią tego co się stanie. Opisane zostały płonące domy, drzewa. Ludzie pragną tego spokoju co był, boją się zginąć.
Płonie Białogród i Trebizont, ludzie się modlą, wiedzą, że od przeznaczenia nie można uciec, idą spać.
Przybyli Tatarzy, słychać strzały, miasto płonie. Nagle biała chorągiew błysnęła w tłumie, posłowie niosą słowa pokoju.
Pojawia się Emir, pozdrawia hetmana. Żąda obrazu, któiy jest w Carogrodzie „Obraz co płacze rzewnymi łzami” Hetman chce pałacu sułtana inaczej zdobędzie stolicę i zabije ludzi.
PIEŚŃ IV CZAJKI