24246

charakter JAKOŚCIOWY. Byty powstają poprzez połączenie tych cząstek ze sobą - wg A. w każdej rzeczy znajdują się WSZYSTKIE cząstki tylko porozkładane w różnych proporcjach. Postrzegamy i poznajemy je na zasadzie tych, które dominują. - „Kamień nie krwawi"

„Nie ma niczego, o czym można by było powiedzieć, ze jest najmniejsze"- teza o nieskończonej podzielności wszystkiego!

Zmysły nas zwodzą, ale rozumem można dojść do istoty rzeczywistości.

Siły wg niego nie są czymś immamentnie związanych z materią (więc materia nie jest ożywiona), tylko siłą jest czym przyłożonym do materii, niezależnej od niej, ale działające na nią.

Pyta SKĄD te siły - uznał, ze musza one pochodzić od najwyższego z bytów. Nie nazywa tego bytu bogiem, tylko NOUS - może oznaczać leksykalnie rozum (i wtedy to synonim logosu). Tłumaczy się to jako UMYSŁ - ale chodzi tu o pierwotną zdolność uchwycenia istoty czegokolwiek, która potrafi kierować rzeczywistością. Coś w rodzaju zamysłu?

„Nous jest najsubtelniejszą i najczystszą ze wszystkich rzeczy" - okazało się, ze w grece oznacza to, ze jest to coś najwyższego, byt boski. Wiec może być utożsamiany z bytem boskim, bo wg A. „Nous ma moc na wszystkimi rzeczami, które mają życie".

Jego najwyższym osiągnięciem jest wprowadzenie w grecki czegoś niegreckego - „Nous panuje poza i ponad przyrodą" - czyli nous jest methaphisis - jest bytem nie z tego świata - bo bóstwa greckie jednak były z tego świata. Po raz pierwszy w Grecji koncepcja boga transcendentnego -> i po raz ostatni w Grecji.

Każdy byt, o którym mówili wtedy Grecy musiał być materialny, nawet subtelnie materialny (czyli z materii innej niż postrzegalnej zmysłami) - i z takiej materii jest zbudowany nous.

Jego własna koncepcja postrzegania - na pozór przeciwstawna Empedoklesowi, ale jednak uzupełniająca - poznajemy to co PRZECIWNE (np. zimno za pomocą ciepła, słodycz za pomocą kwasu)

DEMOKRYT z Abdery

Ostatni z filozofów najwcześniejszego okresu rozwoju myśli greckiej - V/VI w p.n.e.

Jego szkoła to ATOMIŚCI, szkoła rozwijała się dość długo, znamy niektóre koncepcje.

Nieskończenie wiele elementów rzeczywistości, bardzo się różni ten pluralizm od pluralizmu Anaksagorasa. Cząstki atomistów (ATOMY) mają bowiem tylko i wyłącznie charakter ILOŚCIOWY. Atomos po grecku to niepodzielny.

Atomy różnią się ze sobą KSZTAŁTEM, POŁOŻENIEM i PORZĄDKIEM.

Jak to jest możliwe, ze cząstki mają charakter ilościowy, skoro poznajemy rzeczywistość jakościowo? REWOLUGA - wg atomistów wszelkie zmiany jakościowe, mogą być sprowadzone do zmian ilościowych! -> i to do dziś obowiązuje w nauce, zwłaszcza w fizyce.