DSC01092 (4)

288 INSTYTUCJE I PROCESY DECYZYJNE

Pakiety horyzontalne powstają wtedy, gdy państwa wiążą ze sobą różne problemy występujące w stosunkach pomiędzy nimi. Na przykład. L. Jesień opisuje wiązanie ze sobą sprawy X (która musi być rozstrzygnięta na zasadzie jednomyślności) ze sprawą Y. która może być zakończona w drodze glosowania większościowego Dopóki inne państwa nic zgodzą się na stanowisko tego państwa w sprawie Y. blokuje ono decyzję w sprawie X⁹*. W roku 2001 taką taktykę zasto-sowala Hiszpania w stosunku do poszerzenia Unii. Zgłoszono zamiar blokowania poszerzenia aż do uzyskania gwarancji w sprawie utrzymania po poszerzeniu finansowania Hiszpanii z funduszy strukturalnych.

Drugą możliwość stanowią pakiety wertykalne, tworzone na podstawie interesów wewnętrznych. Jeżeli mniejszościowy rząd państwa członkowskiego nie może doprowadzić do przyjęcia koniecznej ustawy, to próbuje spowodować uchwalenie aktu praw a wspólnotowego. Inne państwa czasem zgadzają się na przyjęcie propozycji, uzyskują bowiem dodatkowe argumenty na rzecz poparcia przez to państwo swoich roszczeń na innych polach negocjacyjnych .

Ponieważ każdy negocjacyjny sukces państwa stanowi równocześnie jego porażkę. to wszystkie zainteresowane strony wolą nie upubliczniać treści i przebiegu rokowań. Zgodnie z art. 4 Regulaminu Rady. jej obrady nie są otwarte, a uczestnicy są zobowiązani do zachowania tajemnicy zawodowej Do wiadomości publicznej w zasadzie nie podaje się również wyników głosowań"⁰. Obrady są protokołowane.

M. Westlukc szczegółowo analizuje inne taktyki, stosowane w czasie spotkań Rady Ministrów, których celem jest przełamywanie impasów negocjacyjnych oraz podejmowanie wspólnej decyzji¹⁰ :

1. „Formula Gymnich" stosowana jest w sprawach bardzo (rudnych. Jest to wcześniejsze i zupełnie nieformalne spotkanie ministrów.

2. Tour de labie to rozpoczęcie obrad od swobodnego prezentowania wyi-ściowych stanowisk państw w celu ustalenia zakresu elastyczności przyznanej ich ministrom.

3 Dwustronne spotkania Prezydencji z ministrami, aby zdefiniować zakres pola manewru państw w danej sprawie.

4. Przerwy w obradach, w czasie których ministrowie mogą porozumieć się a swoimi rządami i ze sobą.

5. Konstytuowanie szczerych i nieformalnych dyskusji w czasie bardzo długo trwających obiadów.

6. Maratony dyskusyjne. Pojawiły się one w czasie spotkań Rady do spraw rolnictwa, ale obecnie stosowane są powszechnie. Trwają bez przerw przez wiek ¹ m

POt JTYCZNf! (SSTYTlfCJF WffńUWTOWE

pdun. także w nocy. W ten sposób Prezydcncja stara sic skłonić ministrów do ustępstw, a oni demonstrują. iż dzielnic chronią najważniejsze interesy narodowe.

7. Jumbo medings są organizowane wtedy, gdy dyskutowane problemy majdają się w kompcicncjnch kilku ministrów. Polegają na zebraniu w jednej Radzie członków kilku Rad Takie połączone zebranie Rad ułatwia znalezienie punktów panmiinieniu.

Jak układają się siły w czasie negocjacji wspólnotowych? W literaturze przedmiotu nie ma tu zgody'"'. Przedstawiciele różnych szkól naukowych widzą ten problem w odmienny sposób. Dla realistów głównymi podmiotami rokowań nadal są państwa. Dla idealistów najważniejsze jest analizowanie obsram ogólnoeuropejskiej wspólnoty idei. interesów oraz. lojalności. Dla ncofunkcjonalistów podstawowymi podmiotami są elity polityczno-ekonomiczne poszczególnych państw, a metoda wspólnotowa polega na rozmowach tworzących poczucie wspólnoty (solid,tri-ii inducing negotiations). W rzeczywistości wszystkie te elementy w rokowaniach występują, spór dotyczy tego. który z. nich jest najważniejszy.

Dla uzupełnienia obrazu należy jeszcze wspomnieć o roli parlamentów krajowych we wspólnotowym procesie decyzyjnym. Istota tego procesu polega przecież M tym, że rządy państw, utworzone przez parlamenty krajowe, współpracując i walcząc ze sobą, tworzą prawo wspólnotowe, które staje się wiążące dla państw, a tym samym dla parlamentów krajowych. Z tego punktu widzenia można powiedzieć. iż suwerenność nie jest przekazywana z państw do instytucji ponadnarodowych. natomiast jej wykonywanie przestaje być sprawą decyzji parlamentarnych, a pojawia się w kompetencji rządów Oczywiście, każdy rząd nadal ponosi odpowiedzialność przed swoim parlamentem, ale parlamenty chciałyby mieć lakże możliwość sprawowania bieżącej kontroli nad funkcjonowaniem swojego rządu.

W związku z tym we wspólnotowym procesie decyzyjnym stosowane są czasem formuły zawieszające, po to, aby parlamenty krajowe mogły zająć swoje stanowisko. Co więcej, w traktacie amsterdamskim ustalono, iż parlamenty krajowe powinny być ściślej związane z Unią. Wszystkie dokumenty Komisji o charakterze doradczym mają być teraz w uybie pilnym kierowane do parlamentów krajowych, aby mogły one spokojnie wypowiedzieć się w danej sprawie. Dotyczy to lakże legislacyjnych propozycji Komisji .

Natomiast wewnątrz państw członkowskich problem wpływu parlamentu krajowego nn stanowisko zajmowane przez przedstawicieli rządu w Rodzie zwiał sformalizowany na trzy sposoby. Parlamenty krajowe pełnią funkcje; (l) bierne (2) doradcze (3) lub kontrolne

Po pierwsze, funkcje bierne pełnią te parlamenty, których rola jcM zupełnie fanradna. Na przykład, w Hiszpanii MSZ ma obowiązek informowania parlamentu

l.. Jusień. Wybór e:\ tnenja. Traktat amsterdamski h iwirltr teorii integracji turopej&ieb Nowy Sąc* 2000.». 99.

" Zofc F EmnKfi. M Móniwiccki. Tnrwo europejsku. Warszawa-WiocUw 1999. s. 140 An 4-7. Rulcs of procedurę of ihc Council. Council Dociuan of 6 Deccmbrr I99J, (»"! Hayes-Reiuhnw. Wallacc. teppmdU ///. s. 304-306.

•" M. Wwtake. The Council of ikr Eunptem Union. London 1995. s 114-117.