24517

stało się w tamtych czasach miernikiem bogactwa. Występują też rzeczywiści pasterze (urodzeni jako pasterze). Homer dzieli ich na grupy wg tego. co wypasają - wolarze. owczarze, koźlarze i świniopasy, gdzie pierwsi są najszlachetniejsi.

POGARDA DLA TRUDU PASTERZA

W Odysei spotykamy również wizerunek cyklopów, którzy zajmują się pasterstwem. Był to negatywny sposób oceny. Wraz z rozwojem handlu i rolnictwa pasterstwo zostało strącone na boczny tor. Było to zajęcie dla najuboższych i niewolników. W literaturze pasterz staje się gorszą postacią, pojawia się w tragediach jako najmniejsza postać, a w komediach jako symbol chamstwa i prymitywności. Jedynie Sofokles w „Aleksandrze" uczynił pasterza głównym bohaterem, jednak okazuje się, że był on pochodzenia królewskiego, a nie wywodził się z plebsu.

LUDOWE POCZĄTKI BUKOUKI

W krainach gdzie dominowały tereny równinne i pastwiska krzewił się obyczaj pasterski. Wiązano z nim kulty bożka Pana w Arkadii i Artemidy. Stąd miała wywodzić się bukolika - początkowo pieśń obrzędowa. Ustalono aż trzy wersje tej tradycji:

-> pierwsza mówi. że gdy podczas wojen perskich i spartańskich w świątyni Artemidy dziewczęta śpiewały pieśni obrzędowe. Jednak w obawie przed wojna schowały się. a ich rolę przejęli dzielni pasterze

-> druga wersja łączy bukolikę z założeniem świątyni Artemidy w Tyndaris na Sycylii, gdzie pasterze opiewali swoją boginię, a zwyczaj ten przetrwał i w późniejszych czasach.

-> trzecia wersja (starożytni scholiaści ją potwierdzają) mówi, że: gdy Syrakuzach wybuchł pomór na bydło, mieszkańcy w ramach ofiary wznieśli świątynię Artemidzie. Na jej poświęcenie przybyli chłopi, śpiewając swe pieśni. Od tego czasu w zwyczaj weszło odbywanie w teatrze zawodów śpiewaczych. Zawody takie są podstawowym elementem typowego utworu bukolicznego.

TRADYCJE LITERACKIE

Stesichoros pisał odwołując się do lokalnych opowieści pasterskich. Opowiada o Dafnisie. który związał się z nimfą, ale pojony winem przez córkę królewską, został zmuszony do zdrady. Za karę został oślepiony i bardzo cierpiał. Podobno od tej opowieści zaczęła się bukolika (tak twierdzi Ajlianos, który tę opowieść przełożył).

Z Epoką

ŚWIAT HELLENISTYCZNY

Bukolika Teokryta powstaje ok. pół wieku po wyprawach Aleksandra Wielkiego. Sytuacja w kraju:

-    zhierarchizowane państwo

-    władzę stanowił władca i jego dwór (najbliższe otoczenie)

-    funkcjonowały armia urzędnicza i siła zbrojna

-    element grecki społeczeństwa żył w miastach, a tubylcy zasiedlali chora (nie-miejskie wnętrze kraju)

EUTARYZM I DWORSKOŚĆ LITERATURY

Elita umysłowa epoki hellenistycznej obdziela podawanymi przez siebie treściami tylko członków elity, władcę, dwór, uczonych i literatów z dworem związanych. Produkcja literacka stała się wyrafinowana, trudna, przeznaczona dla znawców i smakoszy. Religia została zmitologizowana do formy baśni. Pisarz nie angażował się emocjonalnie, lecz potrzebował jedynie tematu W twórczość były wciągane liczne orientalizmy.

NAUKA I POEZJA HELLENISTYCZNA

Nastąpił wyraźny rozwój nauk ze względu na potrzeby praktyczne. Nauki ścisłe stanowią tego najbogatszy element. Powstają wielkie ośrodki naukowe - Biblioteka aleksandryjska. Msejon aleksandryjskie (centralny ośrodek badawczy), podobnie w Pergamonie i Antiochi syryjskiej. Uczoność była wielką zaletą, a literatura była uprawiana jako zawód. Poeci uprawiają różne rodzaje literackie, dodatkowo je modyfikują, powstaję więcej utworów przeznaczonych do czytania niż tych do wygłaszania.

MOTYW UCZUCIOWY

Cechy literatury to: zerwanie ze starymi ideałami, traktowanie starych wierzeń i nowych kultów jako tematy do pisania, zakamarkowa uczoność. zacieśnienie kręgów odbiorców i kunszt formalny. Literatura aleksandryjska na temat pierwszego rzędu uważa wątek miłosny. Przedstawiane są liczne pary kochanków (nie tylko chłopiec i dziewczyna, ale też i dwóch chłopców). W komedii, epigramie, elegii, bukolice, eposie czy romansie głównym wątkiem jest miłość.

_Pisarz

WIADOMOŚCI O ŻYCIU

Teokryt - ir. W Syrakuzach lub na wyspie Kos (zdania są podzielone). Jego rodzice to Praksagoras i Filinna. Szczyt jego twórczości przypada na lata 284-280 p.n.e.. albo na lata 310-250 p.n.e.(tutaj zdania również są podzielone). Przebywał głównie we wschodniej części świata - Koss, Aleksandria, MileL Jego przyjacielem był lekarz Niklas z Miletu. Poeta niejednokrotnie nawiązce do sycylijskiej tradycji literackiej. Spis dzieł pisarz możemy odnaleźć słowniku Sludasa. Do naszych czasów przetrwały tylko dwa imiona greckich następców Teokryta - Bion i Moschos.

ŻEŃCY

W spiece słonecznej pracuje dwóch wyrobników. Starszy upomina młodszego, który zakośnie nadąża. Ten tłumaczy się udręką miłosną. Zarys dwóch zupełnie odmiennych typów myślenia: