25438

2.    Stale korzyści skali - długookresowe koszty przeciętne nie ulegają zmianie niezależnie od produkcji.

3.    Malejące korzyści skali - długookresowe koszty przeciętne rosną wraz ze wzrostem rozmiarów produkcji.

Korzyści skali mogą wynikać z uwarunkowań technologicznych, marketingowych i

finansowych (trzy źródła korzyści skali):

a)    technologiczne:

przy dużych romiarach produkcji przedsiębiorstwo może korzystać z efektów specjalizacji i podziału pracy

-    niektóre czynniki produkcji są niepodzielne i mogą być efektywnie wykorzystane tylko w dużych przedsiębiorstwach

-    względy technologiczne często sprawiają, że nakłady na powiększenie obiektu są relatywnie mniejsze od efektów jakie przynoszą (zasada kontenera lub inżynierska zasada *)

-    przy dużych rozmiarach produkcji możliwa jest produkcja wielofazowa bez konieczności przesuwania półfabrykatów i surowców z jednej fabryki do drugiej, co prowadzi do obniżki kosztów transportu, magazynowania, administracyjnych

-    duże przedsiębiorstwa z reguły dysponują środkami na prowadzenie prac badawczo rozwojowych, co umożliwaia obniżki kosztów oraz wzrost konkurencyności wyrobów

b)    marketingowe:_

-    przy zakupach churtowych można negocjować niższe jednostkowe ceny zakupu lub korzystniejsze warunki płatności

koszty pakowania i transportu nie wzrastają proporcjonalnie do ilości sprzdanych produktów

-    przy dużych rozmiarach produkcji opłacalne staje się zatrudnienie specjalistów zajmujących się: zaopatrzeniem, zbytem, eksportem, analizą rynku itp.

koszty marketingowe (reklama, utrzymanie działu sprzedaży, promocje) zmniejszają się wraz ze wzrostem rozmiarów produkcji

b) finsowe:

-    duże przedsiębiorstwa mogą łatwiej i na korzystniejszych warunkach korzystać z kredytu bankowego

-    duże firmy mogą korzystać z emitowania papierów wartościowych i mają większe szanse, by znaleść na nie nabywców (jest to dodatkowe źródło finansowania)

Niekorzyści skali sprawiają, że im większe rozmiary produkcji, tym wyższe koszty

przeciętne.

Dwa źródła niekorzyści skali:

a)    czynniki geograficzne - sprawi ją, że przy rozszeżeniu rozmiarów produkcji będą rosły koszty transportu lub będzie to wpływało ujemnie na jakość gotowych wyrobów albo jakość surowców (np. cukrownie)

b)    niekorzyści menedżerskie - związane z tym, że przy zbyt dużej rozbudowie przedsiębiorstwa zarządzanie staje się coraz bardziej skomplikowane, trudniejsza jest koordynacja działań różnych szczebli, biurokratyzacja firmy, obniża się skłonność do podejmowania ryzyka, wydłuża się proces decyjzyny, co źle wpływa na efektywność zarządzania firmą i na koszty zarządzania nią.

-    najczęściej zdarza się tak, że w długim okresie czasu krzywa długookresowych kosztów przeciętnych początkowo jest korzystna, później następuje stabilizacja kosztów, a następnie mamy niekorzyści skali.

III. Analiza struktur rynku: