2. pozostałe przepisy konstytucji - wniosek o zmianę konstytucji oraz przyjęcie go większością 2/3 przez parlament i Radę Związkową
3. od 1954r - pośrednia zmiana konstytucji na drodze ratyfikacji umów międzyna rodowych
V. Podstawowe zasady ustroju RFN:
1. Zasada państwa socjalnego
• Koncepcja „państwa dobrobytu”
• Zasada subsydiamości i potrzeba pozytywnej działalności państwa
• Dopuszczenie interwencjonizmu dopóki nie narusza zasady liberalizmu polit.
2. Zasada federalizmu
• Kraje jako jednostki federacyjne
• Skład: 16 krajów ( 10 z RFN i 6 z NRD ) o charakterze państw o ograniczonej suwerenności.
• Każdy kraj ma opartą na podobnych założeniach co ustawa zasadnicza konstytucję ( nie wymaga zatwierdzenia przez organy federacji ), ograniczone prawo utrzymywania stosiuików międzynarodowych
• Własna organizacja władz państwowych i udział w kształtowaniu woli federacji (instytucjonalnym wyrazem - Rada Związkowa )
• Domniemanie kompetencji na rzecz krajów
• Słabsza niż w innych federacjach pozycja ustrojowa krajów - istnienie ich i ich granic nie jest konstytucyjnie zagwarantowane
• W praktyce - tendencja do rozszerzania przez władze federalne swoich uprawnień kosztem krajów
3. Zasada demokracji
• Zasada suwerenności narodu rządy reprezentacyjne, zagwarantowanie praw i wolności obywatelskich ( uregulowane w 1 rdz, nadzwyczajne gwarancje )
4. Zasada podziału władz i praworządności
• Zasada systemu przedstawicielskiego,
• Odrzucenie wszelkich form demokracji bezpośredniej ( wyjątek: zmiana granic między krajami)
• Mandat wolny
• Instytucjonalizacja partii politycznych
Główne partie: CDU/CSU - Unia Chrześcijańsko Demokratyczna/Społeczna SPD - Socjaldemokratyczna Partia Niemiec
FDP - Wolna Partia Demokratyczna ( zwykle w koalicji albo z CDU albo z SPD -> zbliżanie się systemy do dwu partyjnego )
Zieloni - od lat ‘80
System organów państwowych
I. Uwagi ogólne
1. Zracjonalizowany system parlamentarny - charakterystyczny układ stosunków między kanclerzem, rządem a parlamentem:
2