Współczesne Systemu Ustrojowe w ykład 9
Algorytm matematyczny dokonywania redystrybucji mandatów parlamentarnych:
• System większościowy
0 System używany już w starożytności. Teraz tylko WB i USA.
0 Mandaty dostaje ten kandydat (kandydaci, lista), który ma najwięcej głosów, ale musi być to więcej niż 50% wszystkich głosujących.
0 Jest otwartym systemem wyborczym. Może być stosowany w wariancie jednomandatowości lub wielomandatowości. Nie ma z góry narzuconego rozwiązania, na kogo mamy głosować (kandydata lub listę).
■ Kandydat ((jednomandatowość)
■ Kandydaci (głosowanie spersonalizowane na osobę, wielomandatowość)
■ Lista kandydatów (głosowanie nie spersonalizowane na osobę, wielomandatowość)
0 First past tłie post, czyli The winner takes ałl.
0 YVB - Jest 650 okręgów, wyborca ma jeden głos, jednomandatowość.
0 W systemie Brytyjskim może dojść do sytuacji, kiedy do wyborów w ogóle nie dojdzie - gdy wystąpi tylko jeden kandydat.
0 System ten jest nie reprezentatywny. Może się okazać, że jedna partia zdobywa większość głosów a druga ma więcej mandatów. Nie oddaje w sposób wiemy wyników wyborów.
0 2005 WB - partia liberalno-demokratyczna zdobyła prawie 25% głosów, czyli niecałe 9 mandatów. Partia Pracy 35% głosów była wygrana - dostała 55 mandatów.
0 2000 rok - USA. Bush zdobył mniej głosów, ale to on został prezydentem Stanów Zjednoczonych.
0 Wybory Obamy były pierwszymi wyborami od 30 lat, które różnicowały oba programy wyborcze. Wcześniej były to wybory z 1980 roku, gdy wygrał Reagan nad Carterem.
0 Dążenie do stabilnego rządu i dwupartyjności. Dwupartyjność powoduje manipulację wyborczą. Wmawia się wyborcy, że oddanie głosu na inną partię niż jedną z tych dwócli rządzących jest bez znaczenia, bo i tak nie wygra.
0 System WB był sztucznie utrzymywanym systemem dwupartyjnym.
0 Panuje przekonanie, że w systemie większościowym liczy się dużo bardziej nazwisko i autorytet kandydata, a nie etykieta partyjna. Uznaje się to za pozytywną cechę tego systemu.
0 WB - bardzo często w stałych okręgach wyborczych (tzn. nastawionych od lat na jedną partię) nie prowadzi się kampanii wyborczych. Jest to bezcelowe, ponieważ Biytyjczycy i tak wybiorą kandydata z partii od dawna preferowanej.
• System proporcjonalny (powstały pod koniec XIX wieku).
• Mówi się, że wybory demokratyczne są pięcio przymiotnikowe, ale nie oznacza to, że zawsze są one proporcjonalne.
CD - mutacje systemu First Past The Post