Cztery artykuły gallikańskie (uchwalone pod naciskiem Ludwika XIV):
-hierarchia Kościelna pozostaje w ścisłych więzach z władzą Francji, wpływ Watykanu jest ograniczony
-nie wolno papieżowi potępiać monarchów (tylko sobór może to zrobić)
-król wybiera biskupów.
-stan ten trwał do końca rewolucji
W Anglii:
-pierwszy powyższe zasady wprowadził król Jakub VI Stewart- władzę porównał do władzy praojca Abrahama- władza królewska na ziemi jest równa bożej.
-królowie są wręcz przez stwórcę nazywani „bogami".
-władza królewska obejmuje prawo życia i śmierci.
-Robert Filmer- w dziele „Patriarcha": uważał że wszyscy królowie wywodzą się od Adama i patriarchów.
1 1517 r. wystąpił przeciw sprzedaży odpustów rozpoczynając tym samym reformację, zyskał
poparcie książąt niektórych państw niemieckich, szlachty i mieszczaństwa.
• poglądy Lutra:
• nawiązywał do augustianizmu (katastrofizm ludzkiej natmy)
• człowiek może zbliżyć się do Boga jedynie przez wiarę, a szczególnie przez czytanie Pisma Św., nie potrzebny jest do tego kościół
• uważał, źc tylko jemu przysługuje prawo interpretowania Pisma, miał poczucie własnej nieomylności (przełożył m.in. Biblię na język niemiecki) - autorytet kościoła zastępował autorytetem własnej osoby
• Kościół to związek wszystkich wierzących, na czele którego stoi Chrystus (Luter był jednak przeciwny nadmiernej demokratyzacji kościoła)
• uznawał pełną suwerenność organizacji państwowej (Kościół miałby być uzależniony od państwa)
• Luter popierał „katowską” (umorahiiającą) funkcję państwa i silną pozycję władcy
• głosił totalne posłuszeństwo poddanych wobec władcy, nawet najbardziej okrutnego
• człowiek i tak nic ma wpływu na swoje zbawienie
• Dualizm duszy i ciała: nie da się kontrolować myśli wiernych i poddanych. Można więc oceniać władzę, ale tylko w swoim sumieniu.
• „czyj kraj tego religia”
• koncepcja Lutra wzmacniała niemiecki lojalizm wobec władzy państwowej, jednakże była ona przeszkodą zjednoczenia Niemiec
Materializm historyczny K.Marksa
materializm historyczny:
1 sfery żyda społecznego: