- timokracia: to rządy odważnych, niestety nie stabilne z uwagi na wybujałe ambicje wojowników
- oligarchia: to rządy bogaczy, którzy zdaniem Platona chcą być jeszcze bogatsi (chciwość)
~ demokracja: to rządy ludu (pospólstwa), to najbardziej chwiejny ustrój (brak dyscypliny społecznej, respektu dla władzy, anarchia, brak kompetencji rządzących i demoralizacja wśród ludu)
- tyrania: to władza (absolutna, despotyczna) jednostki, zdaniem Platona najgorsza forma rządów
• zdaniem Platona jedynie wprowadzenie rządów „stróżów doskonałych", czyli mędrców, może uchronić społeczeństwo przed w/w formami rządów
• idealna polis jest rygorystycznie (ściśle) zhierarchizowana (wiąże się to z nierównością społeczeństwa) - na górze są najmądrzejsi, poniżej wojownicy, a na samym dole są ci. którzy powołani są do zaspokajania potrzeb materialnych ogółu
• mało uwagi poświęcał Platon niewolnictwu i klasie najniższej (nie była to sprawa dla filozofa)
• dużo uwagi natomiast poświęcił dwom pierwszym klasom (filozofom i wojownikom -mądrość i siła)
• podstawowe wartości to: honor, męstwo, cnota
• platoński system wychowawczy przyszłych rządców:
~ 17-20 lat: pobieranie nauki wychowania fizycznego
- 20-30 lat: mniej zdolni adepci kierowani są do służby wojskowej, mądrzejsi natomiast na dziesięcioletnie studia ogólne
- 30 lat: elita podejmuje studia filozoficzne
- 35-50 lat: aktywność polityczna i zdobywanie życiowego doświadczenia
- 50 lat: sprawowanie najwyższej władzy państwowej
• cechą charakterystyczną idei platońskiej był solidaryzm elity, połączony z „komunizmem"
• u schyłku swego życia Platon dostrzegł, ze jego wizja to utopia, toteż zweryfikował nieco swoje poglądy (w „nowej" wersji państwa rządzą wielcy właściciele ziemscy) - w rzeczywistości była to porażka jego wcześniejszej koncepcji
a Arystoteles: (384-322), uczeń Platona (później zagorzały ideowy przeciwnik), najwybitniejsza postać greckiej kultury, posiadał rozległą wiedzę (przyrodoznawstwo, fizyka, logika, ekonomia, etyka, estetyka, polityka). Był synem lekarza, urodzony w przygraniczną Stagirze; podobnie jak Platon, który założył Akademię, utworzył Liceum, przez wiele lat był wychowawcą Aleksandra Macedońskiego. Nie miał praw politycznych w Atenach. Napisał „Politykę”.
• poglądy Arystotelesa