• w doktrynie tej wyróżnić możemy trzy główne nurty:
1 anarchoindywidualizm
2 anarchokolcktywizm
3 anarchokomunizm
a Pierre Joseph Proudhon: (1809-1865), główny pizedstawiciel anarchoindywidualizmu, autor wielu prac, m.in.: „Co to jest własność?’, „System spizeczności ekonomicznych albo filozofia nędzy”.
• poglądy Proudhona:
• współczesna mu rzeczywistość pozbawiona była, wg niego, zasad sprawiedliwości i wolności
• istniejący system wielkokapitalistyczny pragnął zastąpić systemem mutualistycznym, przewidującym świadczenie wzajemnych usług na podstawie wolnej umowy autonomicznych jednostek
• był za stopniowym reformizmem - wycofanie pieniądza i zastąpienie go bonami, za które nabywano by określony towar, zreorganizowanie sfery obiegu i podziału dóbr
• potępiał rozwój techniczny i cywilizacyjny
a Michaił A. Bakunin: (1814-1876), rosyjski przedstawiciel anarchokolektywizmu, czytywał wszystkich znanych mu socjalistów, autor dzieł m.in.: „Bóg i państwo”, „Niemieckie cesarstwo bata i rewolucja społeczna”.
• poglądy Bakunina:
• postulował (prawie jak wszyscy socjaliści) wprowadzenie uspołecznionych środków produkcji
• naiwnie wierzył w naturalny instynkt społeczny ludzi
• był za zniesieniem państwa (państwo identyfikował z aparatem przemocy, a to dyskwalifikowało je jako organizację służącą idei socjalistycznej)
• odrzucał ideę stopniowania przemian, opowiadał się za rewolucją
a Piotr Kropotkin: (1842-1921). przedstawiciel anarchokomunizmu, rosyjski myśliciel i działacz polityczny.
• poglądy Kropotklna:
• głosił połączenie zasady bezwzględnej wobiości jednostki z ideą komunizmu gospodarczego (przez gospodarczy komunizm rozumiano wspólną własność środków produkcji, jak i dóbr konsumpcyjnych)