2608

Losowanie próby określa się jako operat losowania , przez który rozumie się wykaz jednostek uwzględnionych przy losowaniu z możliwością ich identyfikacji Na przykład , takim operatem losowania dla populacji mieszkańców Rzeszowa jest spis ( ponumerowany) wszystkich mieszkańców tego miasta.

Sposób postępowania przy doborze próby losowej określa się mianem schematu losowania. Podstawowe schematy losowania to:

1.    losowanie indywidualne

2.    losowanie nieograniczone ze zwracaniem ( zwane inaczej niezależnym lub zwrotnym )

3.    losowanie nieograniczone bez zwracania (inaczej określane jako zależne )

4.    losowanie warstwowe

5.    losowanie systematyczne

6.    losowanie grupowe Klasyfikacja cech statystycznych

Cechy statystyczne można podzielić na:

1.    ilościowe ( mierzalne, kwantytatywne ) - można je zmierzyć i wyrazić za pomocą odpowiednich jednostek fizycznych ( np. kg, m, szt, t)

2.    jakościowe ( kwalitatywne) - zwykle są określane słownie np. płeć, standard mieszkania, pochodzenie społeczne, rodzaj kredytu itp.

Cechy ilościowe określa się jako zmienne, które można podzielić na :

•    skokowe ( dyskretne )

•    ciągłe

Cecha skokowa przyjmuje skończony i przeliczalny zbiór wartości na danej skali liczbowej , przy czym jest to najczęściej zbiór liczb całkowitych nieujemnych ( np. liczba dzieci w rodzinie , liczba usterek w konkretnym produkcie , wielkość gospodarstwa domowego itp. )

Cecha ciaoła przyjmuje wszystkie liczby rzeczywiste z określonego przedziału liczbowego < a , b > , przy czym liczba miejsc po przecinku jest uzależniona od dokładności pomiarów ( np. wiek , płaca, wzrost, plon pszenicy itp. )

Występuje również podział cech na :

•    stałe ( własności wspólne dla wszystkich jednostek statystycznych danej zbiorowości statystycznej

•    zmienne ( własności , dzięki którym poszczególne jednostki różnią się między sobą, przy czym dokładny stopień zmienności poszczególnych cech jest możliwy lub niemożliwy do określenia )

Dla potrzeb pomiaru cech stosuje się cztery rodzaje skal : nominalną , porządkową, interwałową i ilorazową .

Skala nominalna - skala stosująca wyłącznie opis słowny dla potrzeb identyfikacji jednostki. Np. kobieta i mężczyzna . Nie są możliwe działania arytmetyczne na danych opisanych na skali nominalnej.

Skala porządkową - służąca do porządkowania danych. Na przykład ranking szkół wyższych z punktu widzenia ich atrakcyjności.

Skala interwałowa - skala mająca własności skali porządkowej, gdyż możliwe jest porządkowanie jednostek statystycznych opisanych w tej