26369

-2-

WYKŁAD: GOSPODARKA WODNA

potencjał wody - wartości ujemne lub 0

slajd 6,7/18

Kierunek transportu wody jest wyznaczony przez spadający potencjał wody

jeśli komórkę umieści się w roztworze o niższym 4V, to dojdzie do wypływu wody i plazmolizy

- jeśli splazmolizowaną komórkę umieścimy w roztworze o wyższym 4\v, to zajdzie deplazmoliza

potencjał wodny i osmotyczny w splazmolizowanej komórce są sobie równe i osiągają najniższą wartość

deplazmoliza: rośnie potencjał turgorowy, osmotyczny i wodny pełna deplazmoliza: potencjał turgorowy i osmotyczny - max

potencjał wodny - prawie 0 (najwyższy możliwy) ustaje pobieranie HiO

slajd 8/18

Ilość wody dostępnej w atmosferze jest czasami bardzo duża, ale nie ma możliwości, by rośliny pobierały wodę przez liście:

-    są pokryte kutikulą, która totalnie hamuje pobieranie

-    dojrzałe liście często posiadają zlignifikowane ściany komórkowe wtórne -dodatkowa bariera dla pobierania wody

-    aparaty szparkowe są zamknięte, gdy jest wilgotno - tą drogą woda także nie ma szans się dostać

Roślina jest zaopatrywana w wodę przez korzeń, który pobiera ją z roztworu glebowego.

-    czapeczka i strefa merystematyczna nie pobierają wody

-    strefa elongacyjna pobiera na własne potrzeby

-    za pobieranie wody odpowiedzialna jest strefa włośnikowa (włośniki -jednokomórkowe, długości od kilkunastu do kilkudziesięciu cm)

slajd 9/18

Nie cała woda zawarta w glebie jest dostępna dla rośliny - o dostępności decydują siły, z jakimi dipole wody są przyciągane przez struktury w glebie.

Woda niedostępna:

-    higroskopowa (higroskopijna) >1000MPa - cieniutka warstwa wiązana przez gruzełki gleby (mineralne lub organiczne związki obdarzone ładunkiem decydują o jej przyciąganiu)

-    błonkowa 1000MPa-3,lMPa - otacza elementy strukturalne gleby wraz z wodą liigroskopową; przytrzymywana jest słabszymi siłami

Woda dostępna: kapilarna - wypełnia cienkie kapilary pomiędzy gmzełkami, utrzymywana jest długo w kapilarach dzięki siłom większym niż grawitacyjne, dlatego nie opada.

Woda grawitacyjna (przytrzymywana siłami mniejszymi niż 0,03MPa) jest dostępna dla roślin okresowo. Podlega ona działaniu siły ciężkości, kiedy znajdzie się poniżej poziomu korzeni, jest już niedostępna.

-2-