wyznania. W styczniu strajkowało około pół miliona robotników. Dochodzi do rewolucji, której efektem jest wydany manifest z dnia 6 sierpnia 1905r. o zwołaniu Dumy Państwowej czyli parlamentu. Bolszewicy chcieli zbojkotować Dumę, poparła ich Socjaldemokracja czyli (SDKPiL. Bund. Łotewska Socjaldemokracja i Rewolucyjna Paitia Ukrainy), oraz część mienszewików.
W październiku około 2 milionów robotników, smdentów i urzędników żądało praw politycznych i udziału w rządzeniu państwem. Przestraszony car wydał 17 października 1905 manifest, w którym obiecał uznać wcześniej wspomniane swobody obywatelskie oraz nadać Dumie uprawnieiua ustawodawcze.
I Duma obradowała w Pałacu Taurydzkim w Petersburgu 27 kwietnia 1906r. Posłów było około 500 a w wyborach do Dumy brały udział pierwsze rosyjskie legalne partie polityczne, które się utworzyły zaraz po wydaniu manifestu z 17 października 1905. Najwięcej posłów mieli tam kadeci. Wybór)' do Dumy były pośrednie, wybierano posłów elektorów, którzy późiuej na odrębnych zgromadzeniach dokonywali wyboru (zasada kurialna). Były kurie ziemiańskie, miejskie, wiejskie i robotnicze Ordynacja była skierowana do chłopów, gdyż carat liczył na ich lojalność. Ogólnie rzecz biorąc powołanie tej instytucji było krokiem milowym w dziejach Rosji; otwierała się w ten sposób droga do ewolucyjnej demokratyzacji systemu.
Przedstawiciele burżuazji i prawicowi działacze ziemscy skupili się w Związku 17 Października (Aleksandr Kuczkow. Dmitrij Szypow i lir Piotr Heyden) „paździeniikowcy” lub „oktiabryści” żądali realizacji postanowień manifestu.
Wybory do II Dumy były na początku 1907r. Wygrali je kadeci (około 100), tyle samo „trędowników”, 65 socjaldemokratów (głównie mienszewicy) i 50 posłów z królestwa i z guberni zachodiuch. Wynik tuekorzystny dla caratu. Duma znów żądała spełnienia swoich postulatów. 3 czerwca 1907r. Mikołaj U wydaje dekret o rozwiązaniu Dumy (to dzień końca rewolucji).
Wybory do III Dumy na nowych zasadach korzystnych dla caratu. I tak 147 posłów prawicowych (w tym 50 najbardziej zaciekłych i agresywnych reakcjotustów „czarnosecińców"). 154 „oktiabrystów” 54 kadetów, 13 trudowników i 19 socjaldemokratów (w tym 1/3 bolszewików). Ta Duma przetrwała całą 5 - lemiąkadencje.
W roku 1917r. w lutym sytuacja znów się znacznie pogorszyła. Trwa wojna, gdzie zginęło ponad 4 miliony żołnierzy. Gospodarka nastawiona na wojnę przestała funkcjonować dla ludzi. Głód i strajki. Przywódcy Dumy tworzą Tymczasowy Komitet Dumy, który obejmuje władzę 27II 1917r. a rząd carski zostaje aresztowany, a car zmuszony do abdykacji -> uwięziony -> rozstrzelany z rodziną przez bolszewików w 1918r. Równocześnie z Tymczasowym Komitetem Dumy. tworzy się w Piotrogrodzie Rada Delegatów Robotniczych (większość mienszewicy i eserowcy, czyli prawica socjaldemokratyczna) Komitet i Rada porozumiała się i powstaje Rząd Tymczasowy. W kraju pojawia się spokój i ulga. Z emigracji wraca Lenin i wygłasza tezy kwietniowe. Z zaistmałej sytuacji niezadowoleni byli tylko bolszewicy i monarchiści. Jako że Rząd Tymczasowy kontynuował udział w wojnie. Lenin żądał zaprzestania działań wojennych i powołuje KC i wzburza rewolucje.
Mienszewicy i eserowcy domagali się odstąpienia od oblężenia Pałacu Zimowego, oskarżając bolszewików o zorganizowanie spisku wojskowego. Jednak wobec ińemożności ugody opuścili oni salę obrad. Jednak obrady trwały dalej, bez nich i przyjęto odezwę Lenina do robotników, żołnierzy i chłopów (o przejęciu władzy przez II Wszechrosyjski Zjazd Rad). Były wybory kolejne gdzie bolszewicy przegrali więc Komitet Centralny uznał skład Zgromadzenia Ustawodawczego za niezgodny z układem sił klasowych, jakie występują w społeczeństwie. Stąd rozwiązano Konstytuantę, jako organ kontrrewolucyjny. Od tej pory odrzucono zasady demokratycznych rządów. Władzę zmonopolizowano w jednej partii. W lipcu uchwalono konstymcje ustanawiającą rządy bolszewików i „dyktaturę proletariatu".
2. Eserowcy (Partia Socjalistów Rewolucjonistów)
Partia jest zjednoczeniem całego ruchu narodnickiego. Były to małe grupy ludzi tworzone pod koniec XIX w. w różnych miastach Rosji. Przyjmowały one głównie nazwy socjalrewolucyjnych. Również za granicą, szczególnie w Szwajcarii, zaczął się kształtować ośrodek złożony z przebywających na emigracji działaczy narodnickich. Rosnąca liczba grup przyspieszyła zjednoczenie całego ruchu w 1901 r. jako PSR (Partia Socjalistów-Rewolucjonistów). Jednak powstaje organizacja, która uchodzi za pierwowzór ruchu „narodnickiego” czyli ludowcowego była Ziemia i Wola, założona w 1876r. Organizacja ta zasłynęła jako sprawna organizacja terrorystyczna, która aktami indywidualnego terroru chciała zastraszyć rząd i dojść do władzy w państwie. Zamachy skierowane na gubernatorów, żandarmów jak i na samego cara. 13 marca 1881r. w wyniku wybuchu bomby zginął Aleksander II.
Program PSR, został zatwierdzony dopiero po paru latach. Przewidywał prowadzenie walki rewolucyjnej w celu obalenia absolutyzmu i przekształcenia Rosji w republikę