Tematem mojego referatu jest indoktrynacja narodów w bloku wschodnim. Indoktrynacja jest to ogólnie mówiąc proces wpajania określonych przekonań, zwłaszcza politycznych i społecznych, za pomocą propagandy przez środki masowej informacji oraz system oświaty.
Proces ten odbywał się ze strony ZSRR za czasów Józefa Stalina, który chciał podporządkować sobie kraje Europy Środkowo-Wschodniej głównie Polskę, Czechosłowacje, Węgry i Rumunie, ale również Albanie, Bułgarię oraz Jugosławię. Chciał on narzucić tym krajom własny model ustrojowy i wzorce cywilizacyjne upodabniając tym samym te państwa do państwa radzieckiego. Towarzyszyła temu głównie uległość wobec władzy, zanik praw obywatelskich, upadek etyki pracy, prymitywizacja aspiracji życiowych oraz ograniczona zdolność do indywidualnej inicjatywy, a tak naprawdę jej całkowity brak. Okres indoktrynacji przypadł na lata 40./50. XX wieku.
Stalin za pomocą tej właśnie indoktrynacji powoli budował swoje Imperium Sowieckie z wcześniej już wymienionych krajów europejskich. Przejęcie władzy w poszczególnych krajach ułatwiało mu istnienie Sojuszniczych Komisji Kontroli za pośrednictwem, których narzucał on swoją wolę. W państwach, w których komisje takie nie istniały tj. w Polsce, Jugosławii i Albanii Stalin nie miał jednak większego problemu, aby przejąć władzę, gdyż na obszarach tych realną władzę objęły rządy kierowane przez komunistów. W przejęciu panowania w tych krajach pomagały również postanowienia konferencji jałtańskiej i poczdamskiej, które zostawiały Stalinowi wschodnią część Europy.
Poszczególne cechy i elementy sowietyzacji.
> Stalin próbował włączyć kraje wschodnioeuropejskie do imperium sowieckiego, zostawiając im formalną odrębność państwową, lecz narzucając sowietyzacjie.
> Pośrednim jej etapem było we wszystkich krajach zjednoczenie ruchu robotniczego tj. włączenie resztek partii socjalistycznych do komunistycznej zjednoczonej partii. Nastąpiło to na samym początku w Rumunii w lutym 1948, następnie na Węgrzech w czerwcu tego roku, w Bułgarii w sierpniu oraz w Polsce w grudniu.
> Jednym z etapów było również proklamowanie monopartii- komuniści tworzyli partie, które wchodziły w fikcyjne koalicje z jedną, rzeczywista, komunistyczną partią.
> Komuniści przeprowadzali również reformy społeczne, których celem była likwidacja klas wyzyskiwaczy. Były to reformy rolne i nacjonalizacja przemysłu. W ich wyniku usunięto warstwy wielkich posiadaczy ziemskich w Polsce, Czechosłowacji. Rumunii i na Węgrzech. Reformy te wydawać by się mogły być posunięciem w pełni demokratycznym, jednak w istocie ich radykalizm, bezwzględność postępowania władz i przekraczanie ustalonych ram postępowania nie dają nam możliwości do takiej oceny tych reform.
> Kolejną cechą jest to, że w każdym z tych krajów komuniści chcieli pobudzić i wyzyskać aktywność środowisk ludowych, ponieważ to właśnie na nie liczyli jako na bazę poczynań społecznych, gdyż z reguły były to środowiska młodzieży chłopskiej, pełne ambicji, chcące odegrać jakąś rolę na szczeblu lokalnym. Wciągano wiec ich do partii i aparatu rządzącego, do policji, służby bezpieczeństwa, administracji gospodarczej. (Próba wykorzystania autentycznego plebejskiego potencjału społeczno-politycznego). (W Polsce-postszlachecka inteligencja, na Węgrzech- arystokracja i tzw. gentry, Rumunia- środowiska liberalno - kapitalistyczne)
> Starano się zneutralizować inteligencje, nauczycieli i intelektualistów propozycjami udziału w odbudowie powojennej i rozbudowie kraju.