18088

* Praworządność - (pojęcie skierowane do władzy państwowej) to organizowanie i wykonywanie działalności państwowej w sposób zgodny z przepisami prawa (mówimy tu o działaniach, polegających na tworzeniu norm prawnych lub stosowaniu prawa).

Istnieją dwie koncepcje praworządności:

-    formalna koncepcja praworządności praworządność to organizowanie i wykonywanie działalności państwowej na podstawie przepisów prawa.

-    materialna koncepcja praworządności zawiera formalną koncepcję praworządności, dodatkowo według niej prawo jest równe dla wszystkich oraz zapewnia podstawowe wartości i prawa człowieka i obywatela.

Przepisy określające praworządność RP:

-    art. 2 - stanowi, że RP jest demokratycznym państwem prawnym (prawo jest podstawą w naszym państwie).

-    art. 7 - stanowi, że organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa (ten artykuł ma charakter gwarancyjny).

* Akt prawny:

1.    indywidualny akt prawny

2.    normatywny akt prawny

Ad.1

Istnieją dwa rodzaje indywidualnych aktów prawnych:

-    wydawane w sprawach jednostkowych (czyli indywidualnych) na podstawie przepisów obowiązującego prawa; decyzje organów państwa rodzące skutki prawne np. wywłaszczenia, orzeczenia sądowe, decyzje administracyjne (są to akty stosowania prawa).

-    wszelkie czynności prawne, rodzące skutki prawne.

Ad.2

Normatywne akty prawne są to różne rodzajowo akty tworzone przez organy państwowe, posiadające kompetencję prawotwórczą np. konstytucja, ustawy (np. ustawa o usługach biur turystycznych), rozporządzenia.

Typowe elementy aktów normatywnych:

-    nazwa rodzajowa np. ustawa, rozporządzenie.

-    data uchwalenia (organ kolegialny) lub ustanowienia (organ jednoosobowy).

-    tytuł - jest obowiązkowy.

-    preambuła (uroczysty wstęp) - jest nieobowiązkowa.

-    wskazanie podstawy prawnej - jest obowiązkowe, ale tylko w przypadku niektórych aktów prawnych np. ustawa nie musi go zawierać, natomiast rozporządzenie powinno zawierać podstawę prawną i być wydawane w jego granicy -> wg. konstytucji.

-    część zasadnicza - składa się z różnych elementów np. z artykułów, ustępów, paragrafów.

-    przypisy końcowe w nich zawierane są trzy elementy:

^A klauzule derogacyjne - czyli uchylające.

^A klauzule przejściowe - przepisy intertemporalne (międzyczasowe)

^A klauzule określające kiedy akt prawny wchodzi w życie (jeżeli nie jest określone kiedy to wchodzi po 14 dniach od chwili jej ogłoszenia)

-    podpis