26770

Materiałoznawstwo - stopy metali nieżelaznych - Magnez MAGNEZ 1 JEGO STOPY

1. Magnez:

W śród stosowanych w technice metali ma najniższy ciężar właściwy wynoszący l,75g/cm\ Stopy na osnowie magnezu noszą nazwę stopów ultralekkich. Nie posiada odmian alotropowych, wykazuje silne powinowactwo do tlenu i azotu, łatwo się utleniając, aż do momentu, gdy cała powierzchnia zostanie pokryta zwartą warstwą tlenków. Równocześnie wykazuje małą odporność na działanie wielu czynników chemicznych np. kwasów nieorganicznych. Jest pierwiastkiem bardzo aktywnym i ma wysokie ciepło spalania. Woda podgrzana do 100°C w obecności magnezu ulega rozkładowi a sam przebieg reakcji jest bardzo burzliwy. Wydziela się wodór, który spala się w sposób wybuchowy (nie wolno gasić palącego się magnezu wodą !!!). Jego własności mechaniczne nie są wysokie: R_D=8(H-120N/mm², R,=20N/mm², A_s=4-r6%, twardość HB=30. Z tego powodu zastosowanie czystego magnezu nie jest duże. Znalazł zastosowanie głównie do produkcji materiałów wybuchowych i zapalających, oraz jako odtleniacz w produkcji wielu stopów.

2. Stopy magnezie

Poprzez stopienie magnezu z niektórymi składnikami do których należą min.: aluminium, cynk, mangan i krzem otrzymano tworzywo znacznie przewyższające swymi własnościami czysty magnez. Są to stopy najlżejsze ze znanych - ich gęstość wynosi l,76-rl,83 g/cm³. Posiadają bardzo dobre własności mechaniczne R_m=300-f350N/mm², Aio=20%, twardość HB=100. Z tego powozu znalazły zastosowanie głównie w przemyśle lotniczym i samochodowym oraz do wytwarzania aparatury. Obróbka cieplna stopów magnezu polega na utwardzaniu dyspersyjnym.

Stopy magnezu dzieli się ze względu na obróbkę technologiczną na:

-    stopy odlewnicze,

-    stopy przerabialne plastyczne.

a.    stopy odlewnicze magnezu

Głównymi dodatkami są tutaj aluminium (3-rll%), cynk (5%) i mangan (0,5%). Aluminium zwiększa wytrzymałość, wydłużenie i zmniejsza skurcz, mangan zwiększa wytrzymałość, poprawia odporność na korozję i umożliwia spawanie stopów magnezu Stopy magnezy z aluminium i cynkiem noszą nazwę elektronów.

b.    stopy przerabialne plastycznie

Należą zwykle do stopów czteroskładnikowych, głównymi składnikami są również aluminium, cynk i mangan Jednakże zawartość aluminium nie przekracza 9%. Przeróbka plastyczna w zależności od rodzaju stopu może polegać na prasowaniu w temperaturze 250-f420°C na walcowaniu w temperaturze 280-r350°C. Podgrzewa się nie tylko materiał ale również narzędzia w celu uniknięcia pęknięć. Stopy te wykazują dobrą podatność do obróbki skrawaniem i zachowują swoje własności do 100°C.

Ich własności mechaniczne wynoszą:

Ra=200-r320N/mm², A₅=12-rl3%, twardość HB=45-r50.

Jan Wrona