Troposfera - 18 km równik, 8 km na biegunach ad. d)
- woda głównie w fazie ciekłej
- większość energii ze źródeł pozaziemskich
- wiele powierzchni stycznych różnych stanów skupienia materii
- słowo użyte po raz pierwszy przez geologa w pracy w Alpach
- nieliczne obszary abiotyczne: lodowce, pustynie solne, wulkany, gorące źródła, wody zasolone
FITOSFERA - ZOOSFERA
Obszar zajęty przez Obszar zajęty przez zwierzęta
rośliny
Fitosfera zajmuje więcej. Masa wszystkich roślin jest większa niż masa zwierząt.
Rośliny i zwierzęta mogą przyczyniać się do powstania małych węgli, raf koralowych Mogą się przyczyniać do zmian mikroklimatu. Mogą np. wpływać na amplitudę temperatuiy.
Czynniki środowiska:
1) warunki fizyczne (klimat, pogoda)
2) warunki edaficzne (pokarm)
3) współzależności (inne organizmy)
4) warunki siedliskowe (miejsce życia)
Światło dla roślin to czynnik żyda. Dla zwierząt większej roli nie odgrywa.
NAJWAŻNIEJSZE CZYNNIKI: | |
na Ziemi |
w wodzie |
• światło • temperatura • dostępność wody |
• temperatura • zasolenie |
Najniższe natężenie czynnika jakie potrzebuje organizm to punkt minimum (?)Libid - wg. niego czynnik ograniczający rośliny to ten punkt minimum Dotyczy to wszystkich czynników i zależne jest dla rozwoju roślin i zwierząt.
PRAWO MIN. LIEBIEGA - czynnik ograniczający rozwój rośliny to składnik pokarmowy występujący w min.
Ostrokrzew - czynnikiem ograniczającym są temp. zimą Dzierlatka -140 dni zaleganie pokrywy śniegu/
BADANIE NAD TOLERANCJĄ EKOLOGICZNĄ ORGANIZMU • wiemy, że jest punkt min, ale i również punkt max.
punkt optimum - punkt, gdzie organizmom żyje się najlepiej
Reguły tolerancji ekologicznej Shelforda:
2