27106

4. Fragmentacja istniejącego organizmu politycznego na dwa lub więcej bloków, z których każdy kontroluje jakąś część rządu.

Zdaniem Tilliego dla powstania sytuacji rewolucyjnej niezbędne jest poparcie ludności. Tak więc, moment rewolucyjny nadchodzi wtedy, gdy obywatele uprzednio zezwalający na działania rządu zetkną się z poczynaniami sprzecznymi ze swymi oczekiwaniami i utworzą alternatywne ciało domagające się kontroli nad rządem lub twierdzące, że to właśnie on jest rządem, zaś ludzie poprzednio podporządkowujący się rządowi staną się posłuszni temu alternatywnemu ciała

W ten sposób zdaniem Tilliego zaczyna się wielowładza, do chwili gdy pozostanie tylko jeden organizm polityczny, który posiada wyłączną kontrolę nad rządem oraz nie będzie już rywali skutecznie wysuwających swoje roszczenia - jakkolwiek by do tego nie doszło -sytuacja rewolucyjna dobiega końca.

Tilly przywołuje definicję rewolucji Petera Calverta, która jak sprowadza się do 4 punktów:

zdyskredytowania rządu

przejęcia siłą władzy przez nową grupę

przedstawienia programu zmian

zaistnienia mitu legitymizującego przejęcie władzy

Poza pierwszym punktem warunki te są rezultatami rewolucji. Jednak sam Tilly proponuje inne kryterium do określenia czym są skutki rewolucji. Mianowicie kryterium tym ma być wymiana jednej grupy posiadającej władzę na inną. Może to być władza nad rządem, nad środkami produkcji itd. Jako punkt odniesienia bierze władzę nad rządem. Tilly zauważa, że sytuacja rewolucyjna nie musi wywołać rezultatu rewolucji np. gdy stara władza pokona swych lywali. Teoretycznie możliwe jest, że zaistnieje sam rezultat rewolucji bez sytuacji rewolucyjnej np. przez stopniowe działanie.

Jednak jak dochodzi do wymiany grup posiadających władze? Przywołuje tu ponownie Trockiego, który twierdził, że potrzebne jest do tego opanowanie wojska i policji, czyli aparatu przemocy.. Przykładem jest atak na Pałac Zimowy. Jednakże zauważa, że potrzebne jest do tego poparcie i mobilizacja społeczeństwa, a przynajmniej jego części. Dzięki tej mobilizacji można osłabić i zdyskredytować panujący reżim. W dłuższej perspektywie główną rolę zaczynają odgrywać organizacje i interesy poszczególnych klas.

Zdaniem Tilliego opisując rewolucję należy wziąć pod uwagę właśnie te dwa czynniki rewolucji. Wymianę w szeregach władzy, czyli rezultat rewolucji i podziały między blokami, czyli sytuację rewolucyjną. Zwykła polityka charakteryzuje się niewielką wymianą członków aparatu władzy i oraz brakiem lub minimalnymi podziałami. Z kolei zamachy po kosztowniejsze podziały, ale niewielką wymianę członków rządu. Ciche rewolucje zupełnie odwrotnie, natomiast wielkie rewolucje charakteiyzują się głębokimi przemianami w obu wymiarach.

Tak więc z określenia sytuacji rewolucyjnej jako wielowładzy wynikają 3 bezpośrednie przyczyny:

pojawienie się konkurentów mających wyłączne, alternatywne roszczenia znaczące poparcie ludności dla tych roszczeń niezdolność rządu do represji