2716

d) wg Touraine - proponuje zastąpienie pojęcia roli społecznej przez podmiotowość i tożsamość

Podmiot kolektywny - tworzy się w wyniku procesu integracji podmiotów jednostkowych, które cechuje świadomość wspólnego losu i interesu

Stopnie dorzałośći kolektywnej:

a)    utopia - zanegowanie istniejącego stanu rzeczywistości społecznej oraz stworzenie obrazu społeczeństwa będącego wyrazem dążeń podmiotu

b)    projekt - stworzenie bardziej realistycznego obrazu rzeczywistości, próba usystematyzowania dążeń i postulatów

c)    rządność - konkretny projekt tworzenia świata społecznego

3. Pojęcie systemu społecznego i społeczeństwa globalnego:

System społeczny to pewien względnie izolowany układ, obejmujący interakcje pomiędzy jednostkami: występuje współzależność pomiędzy elementami systemu społecznego - zmiana w obrębie jednego elementu wywołuje zmiany w innych.

System społeczny jest pojęciem zbliżonym do struktury społecznej -jest to układ wzajemnie powiązanych stosunkami elementów Struktura społeczna wg P.Sztompki to układ składający się z 4 wymiarów:

-    wymiar normatywny - powiązana i charakterystyczna dla danej zbiorowości sieć norm, wartości, instytucji

-    wymiar idealny - powiązana i rozpowszechniona w danej zbiorowości sieć idei, przekonań, poglądów, wizji

-    wymiar interakcyjny - powiązana i typowa dla danej zbiorowości sieć wzajemnie ukierunkowanych i zorientowanych działań

-    wymiar interesów - obejmuje zróżnicowane i powiązane szanse życiowe, czyli rozkład dostępu do dóbr społecznie uznanych za pożądane np.: bogactwo, władza, prestiż, wiedza

4 wymiary struktury są ze sobą powiązane, współzależne i wzajemnie się determinują, są spojone strukturą struktur czyli metastrukturą Typy struktur: mikro-, makro- i mezostruktury

System społeczny wg Pareto - społeczeństwo stanowi formę na którą składają się różne elementy, które wzajemnie się warunkują i są współzależne. Elementy to:

a)    gleba, klimat, flora, fauna, warunki geograficzne, złoża mineralne

b)    inne elementy, które są zewnętrzne w stosunku do danego społeczeństwa w danym czasie np.: wpływ innych społeczeństw (w przestrzeni), skutki poprzedniego stanu tego społeczeństwa (w czasie)

c)    elementy wewnętrzne - rasa, rezydua, interesy, postawy wobec myślenia i obserwacji, stan wiedzy, derywacje oraz siły przeciwstawne rozkładowi i upadkowi istniejących społeczeństw

Społeczeństwo globalne - pewne charakterystyczne, specyficzne i powtarzalne formy życia społecznego, które bądź występują jedne po drugich np.: w określonych państwach lub narodach. Najbardziej do