2731

tejże opieki nad uczniem nie przez lekarza szkolnego, a przez lekarza publicznego zakładu opieki zdrowotnej, właściwego ze względu na miejsce zamieszkania ucznia. Stałą opiekę zdrowotną nad uczniami w siedzibie szkoły sprawuje zgodnie ze swoimi uprawnieniami zawodowymi pielęgniarka (higienistka szkolna. Do jej zadań należy m.in.: wykonywanie i interpretowanie badań przesiewowych; współudział w przygotowaniu powszechnych lekarskich badań uczniów i wykorzystanie wyników tych badań; sprawowanie opieki nad uczniami z problemami zdrowotnymi, szkolnymi i społecznymi; udział w organizowaniu i wykonywaniu szczepień ochronnych; udzielanie pomocy w nagłych zachorowaniach uczniów i pracowników szkoły; udział w planowaniu i realizacji edukacji zdrowotnej uczniów, pracowników szkoły i rodziców; sprawowanie kontroli warunków higieniczno-sanitarnych w środowisku szkolnym. Świadczenia stomatologiczne nie zostały całkowicie Owyprowadzone" z terenu szkoły. Okresowe profilaktyczne badania stomatologiczne i opiekę stomatologiczną, ze szczególnym uwzględnieniem systemu planowego leczenia, zapewniają lekarze stomatolodzy stomatologicznej poradni szkolnej lub lekarze stomatolodzy właściwej ze względu na miejsce zamieszkania (pobytu) ucznia poradni stomatologicznej publicznego zakładu opieki zdrowotnej.

DGłównym założeniem tego modelu opieki zdrowotnej jest uczestnictwo w ochronie i promowaniu zdrowia ucznia:

-    rodziców, którzy ponoszą moralną i prawną odpowiedzialność za zdrowie swych dzieci,

-    uczniów, którzy powinni uczestniczyć czynnie w ochronie i doskonaleniu swojego zdrowia, być świadomymi jego współtwórcami i aktywnymi odbiorcami profilaktycznych świadczeń służby zdrowia,

-    szkoły, która nakładając na ucznia przymus nauki powinna zapewnić zdrowe środowisko fizyczne i społeczne, umożliwiać uczniowi edukację zdrowotną, współdziałać z rodziną i społecznością lokalną,

-    pracowników służby zdrowia, którzy powinni zapewnić określone działania profilaktyczne i naprawcze oraz pomoc rodzicom i uczniom w rozwiązywaniu ich problemów zdrowotnych.

W takim ujęciu opieka medyczna, sprawowana przez pracowników służby zdrowia jest tylko jednym z elementów opieki zdrowotnej nad uczniami - mających wpływ na stan zdrowia uczniów. W centrum zainteresowania jest zdrowie jednostki - pojedynczego ucznia, który jest podmiotem działań szkoły i służby zdrowia.

Istotnym novum tego modelu opieki zdrowotnej jest zmiana stosunku do dziecka jako odbiorcy świadczeń medycznych - tzn. jego upodmiotowienie, kształtowanie odpowiedzialności za zdrowie własne i innych oraz umiejętność korzystania z pomocy służby zdrowia. Uczeń jako podmiot ma prawo do:

a)    zachowania prywatności, tzn. powinien być:

-    uprzedzony o terminie wszystkich badań, zwłaszcza wymagających obnażania ciała,

-    badany bez obecności innych uczniów;

b)    uzyskania informacji o swym zdrowiu - wszelkie badania i działania wobec ucznia powinna poprzedzić informacja o ich celu, a kończyć informacja o wynikach i zaleceniach;

c)    tajemnicy lekarskiej - dokumentacja o stanie zdrowia ucznia może być przekazywana nauczycielom jedynie w przypadku, gdy ma to bezpośrednie znaczenie dla jego bezpieczeństwa i zdrowia.

Za priorytetowe zadanie pielęgniarki szkolnej, w tym systemie, uznano wychowanie zdrowotne uczniów i rodziców, między innymi przez ścisłe powiązanie pracy pielęgniarki z działaniami prozdrowotnymi realizowanymi przez szkołę."¹

Ambulatoryjne świadczenia lecznicze w zakresie specjalistycznej opieki zdrowotnej, w tym również w zakresie specjalistycznej opieki stomatologicznej, leczenie szpitalne, pomoc doraźną i rehabilitację leczniczą zapewniają właściwe ze względu na miejsce zamieszkania (pobytu) ucznia publiczne zakłady opieki zdrowotnej.