28356

PODZIAŁ EKOLOGII

* EKOLOGIA (gr. oikos - dom. miejsce życia) - nauka obejmująca się wzajemnymi zależnościami pomiędzy żywymi organizmami a ich

środowiskiem

* bada korelacje między organizmami lub ich grupami oraz między nimi a ich środowiskiem życia * więżę się ściśle z innymi naukami biologicznymi i wykorzystuje ich osiągnięcia oraz arsenał badawczy • szereg poziomów złożoności układów biologicznych:

Związek organiczny —> organellum —> komórka —> tkanka    narząd —> organizm -)

populacja —> biocenoza —> ekosystem    biom —> biosfera

I

II PODZIAŁ

III PODZIAŁ

*    EKOLOGIA ŚRODOWISK LĄDOWYCH - np. ekologia lasów, krajobrazów

■ EKOLOGIA WÓD SŁODKICH I OCEANÓW

•    PALEOEKOLOGIA - zajmuje się odtwarzaniem dawnych środowisk

* EKOLOGIA OPISOWA

-    zajmuje się rejestrowaniem istniejącego stanu rzeczy

-    opisuje całe formacje organizmów . np. tundrę, step. las liściasty strefy umiarkowanej

-    charakteryzuje związane z tymi formacjami gatunki roślin, grzybów oraz zwierząt

-    niemożliwy jest tu pełen opis wszystkich elementów, które do tego

*    POP U LACJOE KOLOGIA

badanie popiiacji

*    BIOCENOEKOLOGIA -badanie żywej części ekosystemów

*    EKOLOGIA BIOSFERY -badanie biosfery

nieustannie się zmieniają

*    EKOLOGIA FUNKCJONALNA

*    nowoczesne podejście

-    naukowcy starają się najpierw zbadać wzajemne związki między elementami ekologicznymi, a następnie doszukać się ogólnych zasad funkcjonowania systemów ekologicznych

-    określa mechanizmy związków obecnie występujących * EKOLOGIA EWOLUCYJNA

-    bada wpływ doboru naturalnego na obserwowane obecnie przystosowania ekologiczne gatunków

-    szuka przyczyn historycznych mechanizmów związków

obecnie występujących

PODSTAWOWE POJĘCIA EKOLOGICZNE

OSOBNIK    * pojedynczy przedstawiciel danego gatunku zdolny do samodzielnej egzystencji w środowisku

*    pojęcie nie budzi wątpliwości np. w odniesieniu do psa czy stokrotki

•    problemy mogą wystąpić w przypadku zwierząt kolonijnych czy roślin rozmnażających się wegetatywnie

POPULACJE * grupa osobników Jednego gatunku, zamieszkujących dany teren w określonym czasie

*    osobniki te mogą się ze sobą krzyżować umożliwiając przepływ genów

*    jeśli dany teren jest duży to popuiacja może składać się z większej liczby populacji lokalnych

*    każda jest Jednogatunkowym zbiorem osobników powiązanych ze sobą zależnościami, ale jednocześnie nie jest prostą sumą elementów składowych, czyli tworzących Ją organizmów

*    wynika to ze złożonych zależności międzyosobnkzych i środowiskowych, które powodują wykształcanie

charakterystycznych dla danej populacji cech. takich jak np. zagęszczenie czy struJctura wiekowa

BIOCENOZA * ogół populacji żyjących na określonym terenie

•    nie jest prostą sumą osobników

•    ma swoiste cechy wynikające z wielorakich zależności między populacjami

•    biocenozą są więc biołogiczne składniki łąki lub jeziora

EKOSYSTEM * kompletna Jednostka ekologiczna, która obejmuje wszystkie żywe organizmy na danym terenie (biocenozę) oraz ich środowisko nieożywione (abiotyczne)

*    charakterystyczna struktujra troficzna i zróżnicowanie biołogiczne prowadzą w ekosystemach do skomplikowanego przepływu energii i krążenia materii

*    ekosystemem więc jest otfifln. dlJZfl łąkfl czy ŚTÓdteŚnc łSZJPrO

BIOM    * duża jednostka ekologiczna, na którą składają się całe zespoły ekosystemów określonego obszaru

geograficznego

*    region biologiczny o charakterystycznych cechach morfologicznych, wynikających z dominacji określonej formacji roślinnej i charakterystycznej dla niej fauny

*    biomem jest np. tendra* wilgotny Jaś równikowy, sawanna

BIOSFERA * strefa występowania życia złożona z wszystkich blomów na Ziemi

ŚRODOWISKO * zespół czynników ożywionych i nieożywionych, wywierających wpływ na dany organizm, populację, gatunek, biocenozę itd.

*    jednocześnie każdy z tych podmiotów także oddziałuje na środowisko przekształcając je