Analiza strategiczna jest zbiorem działań wykorzystujących zarówno metody ilościowe jak i jakościowe z różnych dziedzin, tj. ekonomii, finansów, psychologii, statystyki, marketingu, które mają na celu zebranie, zinterpretowanie i konfrontację danych dotyczących zarówno samej organizacji jak i jej otoczenia. Wyniki analizy strategicznej mają umożliwić przewidzenie i ocenę przyszłych stanów przedsiębiorstwa i jego otoczenia z punku widzenia możliwości przetrwania i rozwoju. Innymi słowy, wynikiem analizy strategicznej ma być sformułowanie optymalnego wariantu strategii gospodarczej przedsiębiorstwa.
Analiza strategiczna składa się z następujących etapów:
1. analizy otoczenia;
2. analizy zasobów przedsiębiorstwa:
3. formułowania misji i wariantów strategicznych;
4. analizy wariantów strategicznych pod kątem przyjętego kryterium decyzyjnego;
5. wyboru ogólnej strategii gospodarczej przedsiębiorstwa.
I ETAP - ANALIZA OTOCZENIA
Analiza otoczenia jest z punktu widzenia opracowania przyszłej strategii przedsiębiorstwa niezwykle ważna, ponieważ odpowiednie zachowanie organizacji na rynku to nic innego jak odpowiedź na zmiany zachodzące w otoczeniu. Analiza otoczenia polega na stałym i kompleksowym monitorowaniu czynników determinujących makro- i mikrootoczenie przedsiębiorstwa, którego celem jest zidentyfikowanie potencjalnych szans i zagrożeń osiągnięcia zamierzonych celów. Przetworzone w wyniku analizy informacje i sygnały z otoczenia stanowią dla przedsiębiorstwa solidną podstawę do racjonalnego planowania przyszłego rozwoju firmy.
Na analizę otoczenia składa się analiza:
> makrootoczenia;
> mikrootoczenia.
Makrootoczenie stanowią czynniki ekonomiczne, demograficzne, technologiczne, polityczno-prawne, społeczno-kulturowe, które wywierają wpływ na wszystkie podmioty działające na rynku. Pomimo że przedsiębiorstwo w większości przypadków nie jest w stanie zmienić warunków makrootoczenia - które wydają się takie same dla całej gospodarki - nie może ono zignorować jego analizy. Planowanie optymalnej strategii przedsiębiorstwa jest ściśle uzależnione od identyfikacji przyszłych zmian w całej gospodarce.
Analiza makrootoczenia powinna odpowiedzieć m.in. na następujące pytania: