3062

Natomiast do dwiiprzymierza, którego ostrze było ( przynajmniej w wydaniu niemieckim ) wyraźnie skierowane przeciw Francji- w 1882 roku dołączyły Włochy. Przyczyniła się do tego Francja w 1881 roku ogłaszając objęcie protektoratu nad Tunisem, który Włoch spodziewały się zagarnąć. W ten sposób utworzył się blok zwany Trój przymierzem -przetrwał on w tym kształcie do 1914 roku.

W 1890 roku Bismarck został odsunięty od władzy. Młody cesarz Wilhelm II sam przejął ster władzy nad polityką zagraniczną Niemiec. Ledwo Bismarck odszedł spełniło się jedno z jego najstraszniejszych przeczuć o koalicji Francji z Rosją. Państw tych nie dzielił wówczas żaden spór terytorialny, kapitał francuski był potrzebny Rosji, a ogromne możliwości inwestowania na terenach wschodnich stanowiły szansę dla gospodarki francuskiej. Jednocześnie dwuprzymierze niemiecko- austro -węgierskie łączyło głównego przeciwnika Francji, Niemcy, z głównym rywalem Rosji na Bałkanach Austro- Węgrami. W1891 roku podczas wizyty eskadry okrętów francuskich w Konsztadzie można było zaobserwować jak samowładny car Rosji Aleksander III, stojąc na baczność wysłuchuje Marsylianki. Interesy polityczne okazały się ważniejsze od różnic ideowych. W latach 1891- 1894 poprzez kolejne układy zawiązano sojusz rosyjsko- francuski, stanowiący pierwsze ogniwo przyszłego Trójporozumienia . W następnym okresie polityka mocarstw i konflikty między nimi, zaczęły być coraz bardziej determinowane przez to, co działo się poza Europą - przez walkę o kolonialny podział świata.