30731

Terytorium państwa

•    podstawą istnienia państwa jest posiadanie przez niego własnego terytorium, które jest podległe suwerennej władzy. W skład terytorium państwa wchodzą:

-    ląd wraz z wodami śródlądowymi

-    morza przybrzeżne/ morskie wody wewnętrzne i morza terytorialne

-    przestrzeń powietrzna nad lądem i morzem przybrzeżnym oraz podziemia położone pod nim

Zgodnie z procesem międzynarodowym oraz kartą Narodów Zjednoczonych przyjmuje się zasadę nienaruszalności terytorium państwa i jego integralności

•    Zasięg terytorialny państwa wyznaczają granice.

•    Władza państwa, czyli zwierzchnictwo terytorialne ma charakter suwereny i wyłączny

Rozwój terytorialny może się odbyć przez:

•    Zjednoczenie

•    Podbój i okupację

•    Aneksję

•    Dobrowolne odstąpienie

•    Wymianę

•    Powiększenie terytorium w sposób naturalny (rozwój delt. powstawanie wysp przybrzeżnych) Welkość terytorium:

•    Potężny terytorialnie kraj niekoniecznie musi być zasobny w bogactwa stosunkowane do jego wielkości

•    Welkie terytorialne państwa są trudne do administrowania i obrony

•    Ludność takiego obszaru (w porównaniu do mniejszych) może być nierównomiernie rozmieszczona i zróżnicowana etnicznie

•    Welkie państwa są bardziej narażone na niebezpieczeństwo rozpadu, wzrost niestabilności wewnętrznych

Z uwagi na wielkość państwa dzieli się na:

1)    wielkie - o powierzchni pow. 2.5 min km2 (Rosja. Kanada)

2)    duże - od 350 tys. do 2.5 min km2 (Meksyk. Francja)

3)    średnie - od 150 tys. do 350 tys. km2 (Polska. Anglia)

4)    małe - od 30 do 150 tys. km2 (Holandia. Liberia)

5)    bardzo małe - poniżej 30 tys. km2 (Maroko)

Lichtenstein i Monako - państwa mikroskopijne

Niektóre małe państwa wchodzą w układy z państwami większymi, ościennymi przekazując im pewne kompetencje w zakresie wykorzystywania suwerenności jako swojego rodzaju gwarancję ich integralności terytorialnej

San Marino zawarło w 1862 roku unię celną i traktat o współpracę z Włochami -> od 1929 roku Watykan (część Rzymu) na podstawie konkordu watykańskiego stał się niezależny od Włoch

KSZTAŁT TERYTORIUM PAŃSTWA

-    może być geometryczny, nieregularny

-    wydzielamy kilka kategorii państw z punktu widzenia kształtu:

1.    Państwo o wydłużonym kształcie

2.    zwartym terytorium w kształcie prostokąta lub prawie okrągłe

3.    Państwo prawie zwarte terytorialnie lecz z odnogami w formie półwyspu lub korytarzy wystających poza główny obszar kraju

4.    Państwo o rozerwanym terytorium . składających się z kilku części oddzielonych przez inne państwa lub wody międzynarodowe

Ad.1 Chile. Norwegia. Szwecja. Włochy. Gabia, Panama Duża rozciągłość terytorialna stwarza utrudnienia: